Жинақтаушы зейнетақы жүйесі қолданылғаннан бері зейнетақы активтерінің жинақталған кірістілігі жинақталған инфляциядан 117,84% асты

АҚПАРАТТЫҚ хабарлама

Зейнетақы жинақтарындағы инвестициялық табыстың үлесі жыл сайын өсіп келеді. Жалпы, барлық зейнетақы активтері БЖЗҚ-ға біріктірілген сәттен бастап Ұлттық банк қамтамасыз еткен инвестициялық табыс 6,3 трлн теңгені құрады. 

2022 жылдың 1 қаңтары мен 1 сәуірі аралығында инвестициялық табыс шамамен 295,8 млрд теңгеге өсті. 

Биыл жыл басынан бері геосаяси ахуалға байланысты әлемдік қаржы, тауар нарықтарында құбылмалылық басым болып, бұл инфляцияның өсуіне де, зейнетақы активтерінің табыстылық көрсеткіштеріне де әсерін тигізді. 

2022 жылдың наурыз айында Қазақстандағы инфляция деңгейі 2016 жылғы қыркүйектен бастап ең жоғарғы жылдық мәнге жетіп, 12% дейін өсті. Инфляцияға әсер еткен азық-түлік тауарларының қымбаттауы болып, баға өсімі 15,4% жетті. Сонымен қатар, тұрмыстық заттар мен қызмет құны да күрт өсті. 

Зейнетақы активтерінің табыстылығы қаржы құралдарын нарықтық және валюталық қайта бағалау салдарынан өзгеріп, жыл басынан бері түрлі кезеңдерде оң да, теріс те қалыптасты.

Зейнетақы жинақтары қаржы құралдарына түрлі валютада инвестицияланған. Инвестициялардың 2/3 теңгемен және 1/3 шетел валютасымен, валюталық инвестициялардың басым бөлігі АҚШ долларымен орналастырылды. Тиісінше, доллар бағамы зейнетақы активтері құрамындағы инвестициялық кіріске әсер етеді: ұлттық валюта нығайған кезде инвестициялық кіріс төмендеп, доллар бағамы өскен кезде жоғарылауы мүмкін. 

2022 жылдың қаңтары мен наурыздың басы аралығында АҚШ долларына қатысты теңге бағамы әлсіреп, доллар құны 431 теңгеден 495 теңгеге дейін, одан әрі 512 теңгеге дейін өскен болатын. Осылайша, апта сайын зейнетақы активтерін оң валюталық қайта бағалау қалыптасты. Салымшылар да өздерінің жеке зейнетақы шоттарында айтарлықтай оң инвестициялық табысты байқады. Содан кейін ұлттық валюта нығайып, доллар бағамы сәйкесінше, төмендеді. 1 сәуірде 1 доллардың бағамы 466 теңге болды.

Нәтижесінде қаржы нарығындағы жағымсыз оқиғалар және активтерді валюталық қайта бағалау инвестициялық кірістілікке кері әсер етті. Соңғы күнтізбелік 12 айда кірістілік 10,43% болса, сәйкес кезеңде инфляция 12,0% жетті. Зейнетақы активтерін қайта бағалау апта сайын және айдың соңғы күнінде жүргізілетіндіктен, салымшылар бұл өзгерістерді өздерінің үзінді көшірмелерінен көре алады.

Айта кету керек, зейнетақы жинақтары – бұл ұзақ мерзімді инвестициялар және инвестициялық табыстың мөлшерін кемінде 1 (бір) жыл кезеңінде талдаған орынды. Қысқа мерзімді деректер (апта сайынғы, ай сайынғы және т.б.) – айқын нәтиже бермейді, өйткені, ол нарықтың үнемі құбылмалығына тәуелді.

Мысалы, салымшылардың (алушылардың) зейнетақы шоттарына 2021 жылы аударылған таза инвестициялық табыс шамамен 1,4 трлн теңгені құрап, бір жыл ішінде түскен жарналар сомасынан асып түсті (1,3 трлн теңге). 2021 жылы Қазақстан Ұлттық Банкінің басқаруындағы БЖЗҚ зейнетақы активтері бойынша жыл басынан бері кірістілік инфляция 8,4% болғанда 11,13% жетті. 

Жинақтаушы зейнетақы жүйесі құрылған күннен бастап (1998 жыл) 2022 жылдың 1 сәуіріне қарай, инвестициялық табыстылық барлық кезеңдегі инфляция 580,40% болғанда өсу қорытындысымен 698,23% құрады. Осылайша, жинақтаушы зейнетақы жүйесі қолданыла бастаған кезден бастап 2022 жылдың 1 сәуіріне дейінгі кезеңде зейнетақы активтерінің нақты (яғни, инфляциядан асып түсетін) кірістілігі 117,84% көрсетті.

            Инвестициялық басқарудың және зейнетақы активтерін есепке алудың барлық жүйесі ашық болып табылады: әрбір салымшы өзінің инвестициялық табысын enpf.kz сайты немесе мобильді қосымшадағы жеке кабинеттен 24/7 тәртібінде көре алады. Айта кетейік, зейнетақы активтерін қайта бағалау апта сайын және әр айдың соңғы күнінде жүргізіледі.

БЖЗҚ зейнетақы активтерін инвестициялық басқару жөніндегі және БЖЗҚ зейнетақы активтері орналастырылған қаржы құралдары туралы ақпарат БЖЗҚ ресми сайтындағы (www.enpf.kz) «Көрсеткіштер/инвестициялық қызмет» бөлімінде жарияланады.

БЖЗҚ 2013 жылғы 22 тамызда «ГНПФ» ЖЗҚ» АҚ негізінде құрылды. БЖЗҚ құрылтайшысы және акционері – Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің «Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті» ММ арқылы Қазақстан Республикасының Үкіметі. БЖЗҚ зейнетақы активтерін сенімгерлікпен басқаруды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асырады. 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы активтерін басқару тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар жасау қызметі Қазақстан Республикасының Президенті басшылық ететін Ұлттық қорды басқару кеңесіне берілді. Зейнетақы заңнамасына сәйкес БЖЗҚ міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын, ерікті зейнетақы жарналарын тартуды, зейнетақы төлемдерін, зейнетақы жинақтары мен төлемдерін жеке есепке алуды жүзеге асырады, салымшыға (алушыға) зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпарат береді (толығырақ www.enpf.kz сайтында).

ИНФОРМАЦИОННОЕ СООБЩЕНИЕ

Накопленная доходность пенсионных активов с начала действия накопительной пенсионной системы превысила накопленную инфляцию на 117,84%

Сумма пенсионных накоплений вкладчиков Единого накопительного пенсионного фонда на 1 апреля 2022 года достигла 13,0 триллионов тенге. Как известно, данная сумма включает в себя пенсионные взносы вкладчиков и инвестиционный доход.

Доля инвестиционного дохода в пенсионных накоплениях ежегодно растет. В целом, инвестиционный доход, обеспеченный Национальным банком с момента объединения всех пенсионных активов в ЕНПФ, составил 6,3 трлн тенге.

С 1 января по 1 апреля 2022 года инвестиционный доход составил порядка 295,8 млрд тенге.

С начала текущего года на фоне ухудшения геополитической ситуации выросла волатильность на мировых финансовых, товарных рынках, что повлияло как на рост инфляции, так и на показатели доходности пенсионных активов.

В марте текущего года инфляция в Казахстане достигла пикового годового значения с сентября 2016 года, ускорившись до 12%. Наибольший вклад в инфляцию внесли продовольственные товары, рост цен на которые ускорился до 15,4%. Также выросли цены на непродовольственные товары и услуги.

Доходность пенсионных активов менялась вследствие рыночной и валютной переоценки финансовых инструментов, которая с начала года складывалась как положительной, так и отрицательной в разные периоды.

Пенсионные накопления инвестированы в финансовые инструменты в разных валютах. Около 2/3 инвестиций размещены в тенге и около 1/3 — в иностранной валюте, большая часть валютных инвестиций — в долларах США. Соответственно, курс доллара отражается на инвестиционном доходе в составе пенсионных активов: при укреплении национальной валюты инвестдоход может снижаться, при повышении курса доллара – расти.

С января до начала марта 2022 года происходило ослабление курса тенге по отношению к доллару США с 431 тенге до 495 тенге и до 512 тенге. Таким образом, еженедельно складывалась положительная валютная переоценка пенсионных активов. Вкладчики наблюдали значительный положительный инвестиционный доход на своих индивидуальных пенсионных счетах. Затем национальная валюта стала укрепляться, курс доллара, соответственно, снижаться. На 1 апреля он составлял 466 тенге за 1 доллар.

В результате негативные события на финансовых рынках и валютная переоценка активов оказали влияние на инвестиционную доходность, которая за последние 12 календарных месяцев составила 10,43%, при инфляции за этот же период в 12,0%. Поскольку переоценка пенсионных активов проводится еженедельно и в последний день месяца, вкладчики видят изменения в своих выписках.

Стоит подчеркнуть, что пенсионные накопления – это долгосрочные инвестиции и анализировать размер инвестиционного дохода целесообразно за период не менее 1 (одного) года. Краткосрочные данные (еженедельные, ежемесячные и т.д.) – не являются показательными, т.к. зависят от постоянных изменений рыночной конъюнктуры.

К примеру, сумма чистого инвестиционного дохода за прошедший 2021 год, распределенного на пенсионные счета вкладчиков (получателей), составила порядка 1,4 трлн тенге, что превысило сумму поступивших за год взносов (1,3 трлн тенге). Доходность по пенсионным активам ЕНПФ в 2021 году под управлением Национального банка Казахстана с начала года составила 11,13%, при инфляции в 8,4%.

Инвестиционная доходность со дня основания накопительной пенсионной системы (1998 год) на 1 апреля 2022 года с нарастающим итогом составила 698,23% при инфляции за весь период 580,40%. Таким образом, реальная (т.е. превышающая инфляцию) доходность пенсионных активов за период с начала действия накопительной пенсионной системы до 1 апреля 2022 года составила 117,84%.

Вся система инвестиционного управления и учета пенсионных активов является прозрачной: каждый вкладчик имеет возможность видеть свой инвестиционный доход в личном кабинете на сайте enpf.kz или в мобильном приложении.

Информация по инвестиционному управлению пенсионными активами ЕНПФ и о финансовых инструментах, в которые размещены пенсионные активы ЕНПФ, публикуется на официальном сайте ЕНПФ (www.enpf.kz) в разделе «Показатели/Инвестиционная деятельность».

ЕНПФ создан 22 августа 2013 года на базе АО «НПФ «ГНПФ». Учредителем и акционером ЕНПФ является Правительство Республики Казахстан в лице ГУ «Комитет государственного имущества и приватизации» Министерства финансов Республики Казахстан. Доверительное управление пенсионными активами ЕНПФ осуществляет Национальный Банк Республики Казахстан. С 1 января 2016 года функции по выработке предложений по повышению эффективности управления пенсионными активами переданы Совету по управлению Национальным фондом. В соответствии с пенсионным законодательством ЕНПФ осуществляет привлечение обязательных пенсионных взносов, обязательных профессиональных пенсионных взносов, добровольных пенсионных взносов, пенсионные выплаты, индивидуальный учет пенсионных накоплений и выплат, предоставляет вкладчику (получателю) информацию о состоянии его пенсионных накоплений (подробнее на www.enpf.kz).

ANNOUNCEMENT

The cumulative return on pension assets since the start of the accumulative pension system has exceeded cumulative inflation by 117.84%

The amount of pension savings of contributors to the Unified Accumulative Pension Fund as of April 1, 2022 reached KZT13.0 trln. As you know, this amount includes pension contributions of contributors and investment income.

The share of investment income in pension savings is growing every year. In general, the investment income provided by the National Bank since the merger of all pension assets into the UAPF amounted to KZT6.3 trln.

From January 1 to April 1, 2022, investment income amounted to about KZT295.8 bln.

Since the beginning of the year, against the backdrop of a worsening geopolitical situation, volatility has increased in the global financial and commodity markets, which has affected both the growth of inflation and the return of pension assets.

In March of this year, inflation in Kazakhstan reached its peak annual value since September 2016, accelerating to 12%. The greatest contribution to inflation was made by food products, the price growth for which accelerated to 15.4%. Prices for non-food goods and services also increased.

The return of pension assets changed due to market and currency revaluation of financial instruments, which since the beginning of the year has been both positive and negative in different periods.

Pension savings are invested in financial instruments in different currencies. About 2/3 of investments are placed in tenge and about 1/3 — in foreign currency, most of the foreign currency investments — in US dollars. Accordingly, the dollar exchange rate is reflected in investment income as part of pension assets: if the national currency strengthens, investment income may decrease, and if the dollar exchange rate rises, it can grow.

From January to early March 2022, the tenge weakened against the US dollar from 431 tenge to 495 tenge and to 512 tenge. Thus, there was a positive currency revaluation of pension assets on a weekly basis. Contributors have seen significant positive investment returns in their individual pension saving accounts. Then the national currency began to strengthen, the dollar exchange rate, respectively, to decline. As of April 1, it was 466 tenge per 1 dollar.

As a result, negative events in the financial markets and currency revaluation of assets had an impact on investment returns, which over the past 12 calendar months amounted to 10.43%, with inflation over the same period of 12.0%. Since the revaluation of pension assets is carried out weekly and on the last day of the month, contributors see changes in their statements.

It is worth emphasizing that pension savings are long-term investments and it is advisable to analyze the amount of investment income for a period of at least 1 (one) year. Short-term data (weekly, monthly, etc.) are not indicative, because subject to constant changes in market conditions.

For example, the amount of net investment income for the past 2021, distributed to the pension accounts of contributors (beneficiaries), amounted to about KZT1.4 trln, which exceeded the amount of contributions received during the year (KZT1.3 trln). The yield on UAPF pension assets in 2021 managed by the National Bank of Kazakhstan since the beginning of the year amounted to 11.13%, with inflation of 8.4%.

The investment return from the day the accumulative pension system was founded (1998) as of April 1, 2022, on an accrual basis, amounted to 698.23%, with inflation for the entire period of 580.40%. Thus, the real (i.e., exceeding inflation) return on pension assets for the period from the start of the funded pension system until April 1, 2022 amounted to 117.84%.

The entire system of investment management and accounting for pension assets is transparent: each contributor has the opportunity to see his investment income in his personal account on the enpf.kz website or in a mobile application.

Information on the investment management of UAPF pension assets and on financial instruments in which UAPF pension assets are placed is published on the UAPF official website (www.enpf.kz) in the “Indicators/Investment Activity” section.

The UAPF was established on August 22, 2013 on the basis of GNPF APF JSC. The UAPF founder and shareholder is the Government of the Republic of Kazakhstan represented by the State Institution “Committee of State Property and Privatization” of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan. UAPF pension assets are managed by the National Bank of the Republic of Kazakhstan. From January 1, 2016, the functions for developing proposals to improve the management of pension assets were transferred to the National Fund Management Council. In accordance with the pension legislation, the UAPF attracts compulsory pension contributions, compulsory occupational pension contributions, voluntary pension contributions, pension benefits, individual accounting of pension accumulations and benefits, provides the contributor (beneficiary) with information on the status of his pension accumulations (for more information visit www.enpf.kz)