Жетісу жерінде тұңғыш рет «Шертпе күй» республикалық фестивалі өткізілмек

Жетісу жерінде тұңғыш рет «Шертпе күй» республикалық фестивалі өткізілмек

Астана қаласының 20 жылдығын мерекелеу аясында ұйымдастырылып отырған «Шертпе күй» республикалық фестивалі, ағымдағы жылдың 25-26 қазан күндері аралығында Талдықорған қаласында өтеді. Бұл туралы І. Жансүгіров атындағы мәдениет сарайында өткен баспасөз маслихатында белгілі болды.

Шара мақсаты халқымыздың мәдениетін сақтау және ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу арқылы дәстүрлі өнердің төл туындыларын кеңінен насихаттау болып отырған бұл фестивальге республиканың түкпір-түкпірінен 30 шақты күй өнерінің майталмандары өтініш білдірген.

— Қазақтың күй өнерінің екі үлкен арнасы бар ол төкпе күй және шертпе күй. Осы екі арнаның ішінде шертпе күйдің өз дәстүрін сақтап, жаңа заманда өзінше дамып келе жатқаны баршамызға белгілі. Олай айтуымның бір дәлелі облыс, республика деңгейінде әр түрлі атаулы байқаулар мен іс-шаралар өткізіліп жатады. Дегенмен, шерпе күйдің жалпы аймақтық мектептерін біріктіріп саралайтын осындай үлкен фестиваль республика деңгейінде Талдықорған қаласында алғаш рет атап өткелі отыр-, деді Күйші, Қазақстанның Еңбек сіңірген қайраткері, Қазақ ұлттық өнер университетінің профессоры, қазылар алқасының төрағасы Жаңғали Жүзбаев.

Аталмыш фестивальде, Шертпе күйлер кең байтақ Қазақстанның шығысы — Алтай, Тарбағатай, орталығы — Ұлытау, Шыңғыс тау өңірінен бастап Жетісу, Қаратау, Сыр бойына дейін қонысталған ел арасына көп тараған күйлермен оның орындаушылық негізін салып, мектебін қалыптастырушылар – Байжігіт, Бейсембі, Тәттімбет Қазанғапұлы, Көжеке Назарұлы мен Сүгір Әліұлының күйлері орындалады. Осы туралы толғырақ домбырашы-күйші, зерттеуші, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының профессоры Біләл Ысқақов атып өтті.

« Осы байқаудың басты талаптарының бірі болып жас шектеулігі ол 18-45 жас аралығы және күйші, ҚазКСР-нің еңбек сіңірген мәдениет қызметкері, екінші дүниежүзілік соғысқа қатысқан Төлеген Момбековтың күйін орындау болып отыр. Және де тағы бір басты талап ешбір күйдің сарынын бұзбай өз нақышында орындау. Байқау – екі кезеңнен тұрады. Бірінші кезеңде қатысушылар 4 күй орындап, келесі кезеңде тек мықтылар жолдама алады. Екінші кезеңге өткен күйшілер бас жүлдеге 26-шы қазан күні бақ сынасатын болады»-, деді ол.

Айта кету керек, фестиваль жеңімпаздарына бас жүлде, І-ші, ІІ-ші, ІІІ-ші орын және «Төлеген Момбеков», «Нұрғиса Тілендиев», «Ақ қыз» атындағы арнайы жүлделер табысталатын болады.

В Талдыкоргане впервые стартовал Республиканский фестиваль «Шертпе кюй»

В рамках празднования 20- летия Астаны вАлматинской области впервые на Республиканском уровне проводится фестиваль кюев «Шертпе кюй», который получил свое начало именно на земле Жетысу. Причиной этому послужило то, что территория области является одним из главных центров развития домбровых кюев шертпе. Целью данного мероприятия является пропаганда произведений традиционной культуры и его сохранение, повышение интереса молодежи к духовному наследию казахского народа, а также  передача народной музыки из поколения в поколение.

«Есть два больших направления казахского кюя: токпе и шертпе. Как известно, из двух направлений именно шертпе кюй сохранил свои традиции и развивается по сегоднящний день. В связи с этим проводятся различные мероприятия и конкурсы. Однако такой большой фестиваль, объединивший все региональные школы шертпе кюя, на республиканском уровне проводится впервые», — сказал кюйши, Заслуженный деятель РК, профессор Казахского национального университета искусств, председатель жюри Жангали Жузбаев.

По словам еще одного члена комиссии, Заслуженного деятеляРК Биляля Ыскака такого рода фестивали и конкурсы должны проводиться чаще. Не только Казхастан, но и весь мир должен знать о направлении в музыке, как шертпе кюй.     Необходимо отметить и структуру кюев казахского народа. Ни у одного  народа нет музыкальных произведений не повторяющих мотив и набор нот.

« Я рад, что организуются такие конкурсы. В 2017 году казахский кюй был добавлен в список ЮНЕСКО. В этом году Президент утвердил такой праздник, как День домбры. Это все делается для того, чтобы молодое поколение не только слушало и знало кюи своего народа, но и смогло сохранить их в неизменном виде и передать будущему поколению»,- отметил он.

Планируется,  что в конкурсе примут участие более 30 человек со всего Казахстана в возрасте от 18 до 45 лет. Помимо гран- при и почетных призовых мест, конкурсанты будут награждены различными номинациями и дипломами. Главными требованиями к участникам является профессионализм, соблюдение  нотной грамоты и сохраниение кюя в неизменном виде, а также умение расскрыть сущность и всю красоту музыкального произведения.