Синтетикалықесірткілерге тәуелділіктің зияны

Тәуелділіксиндромыныңбастыерекшелігі – есірткініқабылдауғадегенкүштіұмтылыс (патологиялыққұштарлық), ол тек саналыойлар мен тілектүріндеғанаемес, сондай-ақесірткініқолданудыбақылауқабілетініңтөмендеуімен, синтетикалықесірткінібасқаәрекеттерденартыққоюменжәнезияннемесежағымсызсалдарғақарамастан оны тұрақтытүрдеқолдануменкөрінеді.

Синтетикалықесірткігедегенқұштарлықұйқысыздықпенжәнемінез-құлықтыңөзгеруімен – мазасыздық, агрессивтілік, көңіл-күйдіңтөмендеуінемесеенжарлықпенқатаржүреді.

Соныменқатар, организмгесинтетикалықесірткініңәсерінетөзімділіктіңартуыжәне оны қолданудытоқтатқанданемесеазайтқандапайдаболатынабстиненттікбелгілерсияқтыфизиологиялықтәуелділікбелгілері де байқалуымүмкін.

Физикалықтәуелділіктіңбелгілері:

• Синтетикалықесірткініқолдануғадегенобсессивтіойлар (құштарлық, тәбет);
• Шамадантысашуланшақтық
• Көңіл-күйдіңтөмендеуі;
• Ұйқыбұзылыстары;
• Синтетикалықесірткініқабылдаудыбақылаудыжоғалту;
• Дозаныңбастапқымөлшерінен 2–3 есеартуы, өйткенібұрынғыдозалар эйфория сезімінтудырмайды;
• Соматикалықбұзылыстар (ауызқуысы мен жұтқыншақтыңшырыштықабығыныңкүйіктері, бронх зақымдануынанболатынжөтел).

Егерсинтетикалықесірткініүздіксіз (күнделіктінемесеаптасынабірнешерет) бірнеше ай бойықолдануорыналса, жоғарыдааталғанбелгілердіңбәріболмаса да, синтетикалықесірткігетәуелділік синдромы диагнозынқоюғаболады.

Синтетикалықесірткініқолдануғабайланыстыбұзылыстардыертеанықтауүшінклиникалықсұхбат, сауалнама, тесттерсияқтыскринингтікзерттеулержүргізілуіқажет.

Диагноздырастаужәнесинтетикалықесірткініқолданудан бас тартудыбақылауүшінхимиялық-токсикологиялықәдістерқолданылады.

Синтетикалықканнабиноидтарғатәуелділік – бұладамденсаулығынажәнепсихикалықжағдайынаелеулізиянкелтіретінауырәріқауіптіжағдай. Олұзақуақытқолданунәтижесіндедамып, жекетұлғаныңөмірсапасынтөмендетеді, мінез-құлқынөзгертедіжәнеәлеуметтікбейімделугекеріәсеретеді.

Тәуелділіктіңертекезеңіндескринингтіктексерістержүргізіп, оны уақытындаанықтау – аурудыңасқынуынболдырмаудыңжәнетиімді ем жүргізудіңбастышартыболыптабылады. Диагноздынақтылау мен ем процесінбақылауда химико-токсикологиялықзерттеулермаңыздырөлатқарады.

Сондықтан да синтетикалықесірткініңзиянытуралықоғамдакеңіненақпараттаратып, алдыналушараларынкүшейтуқажет. Жасөспірімдер мен жастарарасындапсихоактивтізаттардықолданудыңалдыналу – бастыміндеттердіңбіріболуытиіс.

Мақала авторы:

«Жетісуоблысыныңденсаулықсақтаубасқармасы» ММ   ШЖҚ  «Облыстықпсихикалықденсаулықорталығы» мемлекеттіккоммуналдықкәсіпорныдәрігернаркологыБайшалова Ж.Е.