БАТЫЛ ШЕШІМ — БОЛАШАҚҚА БАСТЫ ҚАДАМ

Атом электр станциясы жайлы түсінігіміз болуы үшін, бірінші кезекте мұның біз күнделікті қолданатын электр энергиясын алудың бір жолы ғана екенін ұғып алуымыз қажет. Бүгінге дейін елімізде электр қуаты Жылу электр станциялары мен су электр станцияларынан алып келеді. Біз қолданып жүрген электр қуатының 90 пайызға жуығы жылу электр станциясынан алынған. Елімізде электр энергиясының 70 пайызы көмірден, 14 пайызы су электр станцияларынан, 10 пайызы газдан және 5 пайызы мұнайдан алынып отыр.

Алайда электр энергиясының жеткіліксіздігі қазірдің өзінде байқалады. Сондықтан Қазақстан электр энергиясын көрші елдерден импорттайды.

Дүниежүзіндегі ең алғашқы АЭС 1954 жылы Обнинск (КСРО) қаласында салынды. Оның қуаты 5Мвт болды. Кейін Колдерохоллда (Англия) қуаты 60 Мвт, Шиппингпортта (Америка) АЭС-тары жұмыс істей бастады. Америкада тұтынуға қажетті барлық электр энергиясының 23 пайызын, Францияда 75 пайызын, Жапонияда 48 пайызын АЭС береді. Кейбір елдерде жедел нейтронмен жұмыс істейтін тиімді реакторлар іске қосылған.

Оған ғалымдар мынадай себеп айтады: Алдағы 50 жылда адамзат тарихта осы күнге дейін қолданған энергиядан да көп қуат көзін талап етеді. Бұл барлық технологияның электр қуатымен жұмыс істеуге көшуіне байланысты болып отыр екен. Оған қазірдің өзінде елімізге жетіп жатқан электр көліктерін мысалға келтірсек жеткілікті.Біз еліміздің энергетикалық секторының болашағын айқындайтын маңызды таңдаудың алдында тұрмыз. Қазақстан энергетика саласында бірқатар мәселемен бетпе-бет келуде: модернизацияға мұқтаж көмір электр стансаларына деген тәуелділіктен арыла алмай отырмыз, электр энергиясының тапшылығы, әсіресе оңтүстік өңірлерде, күшейіп барады.Қуат тапшылығы – жаһандық сипаттағы өзекті мәселе. АЭС құрылысы бойынша референдум өткізу – энергетикалық кешенді дамыту бағытын таңдау. Біздің ортақ шешіміміз мемлекеттің ұзақ мерзімді дамуына әсер етеді.

Мақаламды қорыта келе, атом энергетикасы жайлы мифке нүкте қойып АЭС салуды қолдайтынымды айтқым келеді. Әрі ол бастама біздің еліміздің өркендеуінің басты қадамы деп түсінемін.

Сейдахметова Меруерт Егінбайқызы

Қызылжар ауылдық кітапханасының меңгерушісі