АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА

1.Зейнетақы жинағымның сомасын қалай тексерсем болады?

Жинақ сомасын БЖЗҚ сайтындағы немесе ұялы қосымшасындағы Жеке кабинетіңізден тексеруге болады. Егер Сіз БЖЗҚ-дағы Жеке кабинетке ешқашан кірмеген болсаңыз, онда БЖЗҚ сайты арқылы ЭЦҚ кілтінің көмегімен авторланып, Жеке кабинетіңіз үшін өзіңізге сәйкес келетін құпиясөз орнатуға кеңес береміз. Ол арқылы болашақта ұялы қосымшаға оңай және жедел кіріп, жарналардың жүйелілігі мен толықтығын, инвестициялық кірістің есептелуін және жинағыңыздың жалпы сомасын қадағалап отыруға болады. Өз шотыңыздан үзінді көшірмені egov.kz электрондық үкімет порталындағы Жеке кабинетте, сондай-ақ БЖЗҚ-ның кез келген бөлімшесінде тексеруге болады.

2. Зейнетақы жинақтары сомасының өзгеру себебі неде?

Қорға түскен зейнетақы жарналары жеке зейнетақы шоттарында сақталып қана қоймай, сонымен қатар инвестицияланып, салымшыларға табыс әкеледі. Зейнетақы жинақтарын экономиканың түрлі салаларындағы, әртүрлі валюталардағы сан-алуан қаржы құралдарына инвестициялауды Ұлттық Банк және инвестициялық портфельді басқарушылар (ИПБ) жүзеге асырады. Алайда, қаржы нарықтарындағы жағдай экономикалық, саяси және басқа факторлардың әсерінен өзгеруі мүмкін. Олар бағалы қағаздар (салымдар және басқа операциялар) бойынша сыйақы, қаржы құралдарын нарықтық және валюталық қайта бағалау, сыртқы басқарудағы активтер түріндегі кірістерге және т. б. әсер етеді. Сондықтан жекелеген кезеңдерде инвестициялық кіріс оң да, теріс те болуы әбден мүмкін, ал бұл зейнетақы жинақтарының жалпы сомасына әсер етеді. Бұл ретте, кейбір құралдар бойынша кіріс басқа құралдар бойынша уақытша шығындарды жабатын инвестициялық портфельді әртараптандыру зейнетақы жинақтарының ұзақ мерзімді келешекте сақталуын және орнықты табыстылығын қамтамасыз етеді. Естеріңізге сала кетейік, зейнетақы жинақтары — бұл ұзақ мерзімді инвестициялар және инвестициялық кірістің мөлшерін кем дегенде бір жыл ішінде талдау қажет.

Бірақ қаржы нарықтарының тұрақсыздығы ұзақ мерзімді болып, төлем құқығын алған кезде нақты кірістілік инфляциядан төмен болса да, мемлекет алушыларға инфляция деңгейін ескере отырып, нақты енгізілген қаражат мөлшерінде ҚР Ұлттық Банкінің басқаруымен міндетті зейнетақы жарналарының (МЗЖ) және міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарының (МКЗЖ) сақталуына кепілдік береді. Басқарушы компаниялар жарналардың сақталуына меншікті капиталы есебінен жауап береді және нарықта әрекет ететін ИПБ-ның басқаруына берілген зейнетақы активтерінің орташа өлшенген кірістілігі негізінде есептелетін табыстылықтың ең төменгі деңгейін қамтамасыз етуге кепілдік береді.

3. ҚР азаматтары басқа елге тұрақты тұруға көшкен жағдайда, олардың зейнетақы жинақтары қайтарыла ма?

БЖЗҚ-да міндетті, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МЗЖ, МКЗЖ) және ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) есебінен зейнетақы жинақтары бар және Қазақстан аумағынан тысқары жерлерге тұрақты тұруға кеткен, Қазақстан заңнамасына сай қажетті құжаттарды өткізген шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін алу құқығын пайдалана алады.

Құжаттарды алған кезде БЖЗҚ Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарының ақпараттық жүйелерінен жүгінген шетелдікте немесе азаматтығы жоқ адамда Қазақстан азаматының жеке басын куәландыратын құжаттарының не шетелдіктің Қазақстанда тұруға ықтиярхатының не уәкілетті қазақстандық орган берген азаматтығы жоқ адамның куәлігінің болуы және олардың жарамдылығы туралы мәліметтерді сұратады.

Егер бұл құжаттар (өтініш білдірген шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның елден тыс жерге тұрақты тұруға кетуіне не шетелдіктің немесе азаматтығы жоқ адамның Қазақстанда тұрақты тұруға рұқсатының күшін жоюына не Қазақстан азаматтығынан айырылуына/шығуына байланысты) жарамсыз болса, БЖЗҚ зейнетақы төлемін жүзеге асырады.

БЖЗҚ-ға құжаттарды тапсырудың 3 тәсілі бар:

1. Сіз БЖЗҚ кеңсесіне шетелдік паспортпен және банктік шот туралы мәліметтермен жеке жүгіне аласыз.
2. Тұрақты тұруға кететін өкіл (сенім білдірілген тұлға) БЖЗҚ кеңсесіне құжаттар топтамасымен жеке өзі жүгіне алады.
3. Қажетті құжаттарды БЖЗҚ облыстық (өңірлік) филиалдарының бірінің пошталық мекенжайына жіберуге болады.

БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін алу үшін жіберілетін құжаттарды Қордың «Төлемдерге құжаттарды алдын ала тексеру» электрондық қызметін пайдалана отырып алдын ала тексеруге болады.

Зейнетақы жинақтарын төлеу тек алушының банктік шотына, оның ішінде зейнетақы төлемдерін алушы әрекетке қабілетсіз/әрекет қабілеті шектеулі кәмелетке толған тұлға болған жағдайда ғана жүзеге асырылатындығына назар аударамыз. Зейнетақы жинақтарын заңды өкілдің (қорғаншының/қамқоршысының), сондай-ақ сенім білдірілген тұлғаның банктегі шотына төлеуге жол берілмейді. Осылайша, басқа елде тұрақты тұруға өтініш берген адам өзінің зейнетақы жинақтарын жақын туыстарына немесе басқа адамдарға бере алмайды.

Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе (Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 30 маусымдағы № 521 қаулысының 14-тармағы, 2-параграфы, 2-тарауы), Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға зейнетақы төлемдері БЖЗҚ-ға белгіленген құжаттар қабылданған немесе түскен күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде бір рет біржола жүзеге асырылады.

Мәлімет үшін хабарлаймыз, БЖЗҚ сайтында құжаттарды БЖЗҚ-ға беру тәсіліне қарай қажетті құжаттардың тізбесі, оларды ресімдеуге қойылатын талаптар, сондай-ақ өтініш бланкілері мен оларды толтыру үлгілері, сенімхат үлгісі орналастырылған.

4. Ең төменгі жеткіліктілік шегі қалай есептелетінін түсіндіріңізші? Ағымдағы жылы олардың мөлшері қандай?

Ең төменгі жеткіліктілік шектерін есептеу ҚР Үкіметінің 30.06.2023 № 521 қаулысымен бекітілген айқындау әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.

Осы Әдістемеге сәйкес ЕТЖ есептеу кезінде ең төменгі жалақы мөлшері, мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің ең төменгі мөлшері, зейнетақының ең төменгі мөлшері, ең төменгі күнкөріс деңгейі сияқты әлеуметтік көрсеткіштер, сондай — ақ бірқатар өзге көрсеткіштер-зейнетақы активтері кірістілігінің жылдық пайыздық мөлшерлемесі, БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін индекстеу мөлшерлемесі, міндетті зейнетақы жарналарының болжамды жиілігі, зейнетақы жарналарын жүзеге асыру жасы және басқалар ескеріледі. Бұл ретте Әдістемеде пайдаланылатын көрсеткіштер шектердің мөлшеріне әртүрлі әсер етеді. Ал кешенді түрде салымшының әр кездегі жасында талап етілетін зейнетақы жинақтарының қажетті сомасын есептеуге мүмкіндік береді.

Осылайша, бекітілген әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерді және зейнетақы жинақтарының жылдық кірістілік мөлшерлемесі бойынша болжамды деректерді ескере отырып жүргізілген есептеулер нәтижесінде 2024 жылға арналған ЕТЖ шегі 2023 жылғы деңгейде сақталды. Әр жасқа арналған ЕТЖ шегі туралы ақпарат enpf.kz сайтында орналастырылған.

5. Міндетті зейнетақы жарналары бойынша қате есептелген қаражатты қалай қайтаруға болады?

Қате есептелген соманы қайтару үшін салық агенті (жұмыс беруші) «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына қате аударылған міндетті зейнетақы жарналарын қайтару туралы өтініш беруі керек. Осы өтінішке салымшының (алушының) қате есептелген сомаларды оның жеке зейнетақы шотынан есептен шығаруға келіскені туралы нотариалды куәландырылған өтініші де қоса беріледі.

«Актуальные вопросы о ЕНПФ»

 Как я могу проверить сумму пенсионных накоплений?

Сумму накоплений можно проверить в своем Личном кабинете на сайте или мобильном приложении ЕНПФ. Если вы еще ни разу не заходили в свой личный кабинет ЕНПФ, то рекомендуем вам авторизоваться через сайт ЕНПФ с помощью ЭЦП-ключа и установить подходящий вам пароль для Личного кабинета, чтобы в будущем можно было легко и оперативно заходить в мобильное приложение и следить за регулярностью и полнотой взносов, начислением инвестиционного дохода и общей суммой накоплений.
Выписку со своего счета можно проверить в Личном кабинете на портале электронного правительства egov.kz, а также в любом отделении ЕНПФ.

2. Каковы причины изменения суммы пенсионных накоплений?

Поступающие пенсионные взносы не просто хранятся на индивидуальных пенсионных счетах, но инвестируются и приносят доход вкладчикам.  При этом инвестирование пенсионных накоплений осуществляется Национальным Банком и управляющими инвестиционным портфелем (УИП) в различные финансовые инструменты в различных секторах экономики, в разных валютах. Однако ситуация на финансовых рынках может меняться под влиянием экономических, политических и других факторов, которые сказываются на доходах в виде вознаграждения по ценным бумагам (вкладам и другим операциям), доходах в виде рыночной и валютной переоценки финансовых инструментов, доходах по активам, находящимся во внешнем управлении и т.д.  Поэтому в отдельные периоды инвестиционный доход может быть как положительным, так и отрицательным, что и отражается на общей сумме пенсионных накоплений. При этом диверсификация инвестиционного портфеля, когда доход по одним инструментам перекрывает временные убытки по другим, обеспечивает сохранность и устойчивую доходность пенсионных сбережений в долгосрочной перспективе. Ведь, напомним, пенсионные накопления — это долгосрочные инвестиции и анализировать размер инвестиционного дохода нужно за период не менее одного года.

Но даже если нестабильность финансовых рынков будет долгосрочной и реальная доходность будет ниже инфляции на момент получения права на выплаты, государство гарантирует получателям сохранность обязательных пенсионных взносов (ОПВ) и обязательных профессиональных пенсионных взносов (ОППВ) под управлением Национального Банка РК в размере фактически внесённых средств с учётом уровня инфляции. Управляющие компании отвечают за сохранность взносов собственным капиталом и гарантируют обеспечение минимального уровня доходности, который рассчитывается исходя из средневзвешенной доходности пенсионных активов, переданных в управление УИП, действующим на рынке.

3. Возвращаются ли пенсионные накопления гражданам РК в случае их переезда на ПМЖ в другую страну?

Правом на пенсионные выплаты из ЕНПФ в связи с выездом на ПМЖ за пределы Казахстана могут воспользоваться иностранцы и лица без гражданства, выехавшие на ПМЖ за пределы страны, имеющие пенсионные накопления в ЕНПФ за счет обязательных, обязательных профессиональных пенсионных взносов (ОПВ, ОППВ) и добровольных пенсионных взносов (ДПВ), и представившие документы согласно казахстанскому законодательству.

При получении документов ЕНПФ запрашивает сведения из информационных систем государственных органов Казахстана о наличии у обратившегося иностранца или лица без гражданства документов, удостоверяющих личность гражданина Казахстана, либо вида на жительство иностранца в Казахстане, либо удостоверения лица без гражданства, выданного уполномоченным казахстанским органом, и их действительности.

Если эти документы (в связи с выездом обратившегося иностранца или лица без гражданства за пределы страны на ПМЖ, либо аннулированием иностранцу или лицу без гражданства разрешения на постоянное проживание в Казахстане, либо с утратой/выходом из гражданства Казахстана) не действительны, ЕНПФ осуществляет пенсионную выплату.

Есть 3 способа подачи документов в ЕНПФ:

1. Можно лично обратиться в офис ЕНПФ с заграничным паспортом и сведениями о банковском счете
2. Представитель (поверенное лицо) выезжающего на ПМЖ может лично обратиться в офис ЕНПФ с пакетом документов.
3. Можно отправить необходимые документы на почтовый адрес одного из областных (региональных) филиалов ЕНПФ.

Предварительно проверить направляемые документы на пенсионные выплаты из ЕНПФ  можно, воспользовавшись электронной услугой ЕНПФ «Предварительная проверка документов на выплату».

Обращаем Ваше внимание, что выплата пенсионных накоплений осуществляется только на банковский счет самого получателя, в том числе в случае, если получателем пенсионных выплат является недееспособное/ограниченно дееспособное совершеннолетнее лицо. Выплата пенсионных накоплений на банковский счет законного представителя (опекуна/попечителя), а также поверенного лица не допускается. Таким образом, человек, оформляющий ПМЖ в другой стране, не может передать свои пенсионные накопления своим близким родственникам или иным лицам.

Пенсионные выплаты иностранцам и лицам без гражданства, выехавшим на постоянное место жительства за пределы Республики Казахстан, осуществляются единовременно, если иное не предусмотрено международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан (пункт 14, параграф 2, глава 2 постановления Правительства Республики Казахстан от 30 июня 2023 года № 521), в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня приема либо поступления в ЕНПФ установленных документов.

Для сведения информируем, что сайте ЕНПФ размещен перечень необходимых документов в зависимости от способа их подачи в ЕНПФ, требования к их оформлению, а также бланки заявлений и образцы их заполнения, образец доверенности.

4. Объясните, пожалуйста, как рассчитываются пороги минимальной достаточности? И каковы они на текущий год?

 Расчет порогов минимальной достаточности (ПМД) производится в соответствии с методикой определения, утвержденной Постановлением Правительства РК от 30.06.2023 №521.

Согласно данной методике при расчете ПМД учитываются такие социальные показатели, как минимальный размер заработной платы, минимальный размер государственной базовой пенсионной выплаты, минимальный размер пенсии, прожиточный минимум, а также ряд иных показателей — годовая процентная ставка доходности пенсионных активов, ставка индексации пенсионных выплат из ЕНПФ, прогнозная частота обязательных пенсионных взносов, возраст осуществления пенсионных выплат и другие. При этом используемые в Методике показатели по-разному влияют на размеры порогов, а в комплексе позволяют рассчитать необходимую сумму пенсионных накоплений, требуемую для каждого возраста вкладчика.

Таким образом, в результате произведенных расчетов с учетом утвержденных социально-экономических показателей и прогнозных данных по ставке годовой доходности пенсионных накоплений размеры ПМД на 2024 год сохранены на уровне 2023 года. Информация о ПМД для каждого возраста размещена на сайте enpf.kz.

5. Как вернуть ошибочно зачисленные средства по обязательным пенсионным взносам?

Для того, чтобы вернуть ошибочно зачисленную сумму, налоговый агент (работодатель) должен обратиться в Государственную корпорацию «Правительство для граждан» с заявлением о возврате ошибочно перечисленных обязательных пенсионных взносов. К данному заявлению прилагается также нотариально заверенное заявление вкладчика (получателя) о согласии списания с его индивидуального пенсионного счета ошибочно зачисленных сумм.

 

 Actual questions about UAPF

  

1. How can I check the amount of my pension savings?

 

The amount of your savings can be checked in your Personal Account on the UAPF website or mobile application. If you have never logged into your UAPF personal account, we recommend that you log in through the UAPF website using an EDS key and set a password that suits you for your Personal Account, so that in the future you can easily and quickly log into the mobile application and monitor regularity and the completeness of contributions, the accrual of investment income and the total amount of savings.

You can check your account statement in your Personal Account on the e-government portal egov.kz, as well as in any UAPF branch.

2. What are the reasons for changes in the amount of pension savings?

Incoming pension contributions are not just kept in individual pension saving accounts, but are invested and generate income for contributors. At the same time, the investment of pension savings is carried out by the National Bank and investment portfolio managers (IPM) in various financial instruments in various sectors of the economy, in different currencies. However, the situation in financial markets may change under the influence of economic, political and other factors that affect income in the form of interest on securities (deposits and other transactions), income in the form of market and currency revaluation of financial instruments, income on assets located in foreign countries. management, etc. Therefore, in certain periods, investment income can be both positive and negative, which is reflected in the total amount of pension savings. At the same time, diversification of the investment portfolio, when income on some instruments covers temporary losses on others, ensures the safety and sustainable profitability of pension savings in the long term. After all, let us remind you that pension savings are long-term investments and you need to analyze the amount of investment income for a period of at least one year.

But even if the instability of the financial markets is long-term and the real return is lower than inflation at the time of receiving the right to payments, the state guarantees beneficiaries the safety of compulsory pension contributions (CPC) and compulsory occupational pension contributions (COPC) under the management of the National Bank of the Republic of Kazakhstan in the amount of funds actually contributed from taking into account the level of inflation. Management companies are responsible for the safety of contributions with their own capital and guarantee the provision of a minimum level of return, which is calculated based on the weighted average return on pension assets transferred to the management of the pension insurance system operating on the market.

3. Are pension savings returned to citizens of the Republic of Kazakhstan if they move for permanent residence to another country?

 The right to pension benefits from the UAPF in connection with leaving for permanent residence outside of Kazakhstan can be used by foreigners and stateless persons who have left for permanent residence outside the country and who have pension savings in the UAPF at the expense of compulsory pension contributions (CPC), compulsory occupational pension contributions (COPC) and voluntary pension contributions (VPC), and submitted documents in accordance with Kazakhstani legislation.

When receiving documents, the UAPF requests information from the information systems of government bodies of Kazakhstan about the availability of documents certifying the identity of a citizen of Kazakhstan, or a residence permit of a foreigner in Kazakhstan, or a certificate of a stateless person issued by an authorized Kazakh body, and their validity.

If these documents (in connection with the departure of the applied foreigner or stateless person outside the country for permanent residence, or the cancellation of a foreigner or stateless person’s permanent residence permit in Kazakhstan, or the loss/renunciation of Kazakhstan citizenship) are not valid, the UAPF makes a pension benefit payment.

There are 3 ways to submit documents to the UAPF:

1. You can personally contact the UAPF office with a foreign passport and bank account information
2. A representative (authorized person) of a person traveling for permanent residence can personally contact the UAPF office with a package of documents.
3. You can send the necessary documents to the postal address of one of the regional (regional) branches of the UAPF.

You can pre-check the documents being sent for pension payments from the UAPF by using the UAPF electronic service “Preliminary check of documents for pension benefit payment”.

Please note that pension savings are paid only to the bank account of the beneficiary him/herself, including if the beneficiary is an incapacitated/partially capable adult. Payment of pension savings to the bank account of a legal representative (guardian/trustee), as well as an authorized person, is not allowed. Thus, a person applying for permanent residence in another country cannot transfer his pension savings to his close relatives or other persons.

Pension benefit payments to foreigners and stateless persons who have left for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan are made at a time, unless otherwise provided by international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan (clause 14, paragraph 2, chapter 2 of the Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 30, 2023 No. 521), within 10 (ten) working days from the date of receipt or receipt of the established documents by the UAPF.

For your information, we inform you that the UAPF website contains a list of necessary documents depending on the method of submitting them to the UAPF, requirements for their execution, as well as application forms and samples for filling them out, a sample power of attorney.

4. Please explain how the minimum sufficiency thresholds are calculated? And what are they for the current year?

 The calculation of minimum sufficiency thresholds (MST) is carried out in accordance with the determination methodology approved by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated June 30, 2023 No. 521.

According to this methodology, when calculating the MST, such social indicators as the minimum wage, the minimum amount of the state basic pension payment, the minimum pension, the cost of living, as well as a number of other indicators are taken into account — the annual percentage rate of return on pension assets, the indexation rate of pension benefits from the Unified Accumulative Pension Fund, forecast frequency of compulsory pension contributions, age of pension benefits and others. At the same time, the indicators used in the Methodology have different effects on the size of the thresholds, and together they make it possible to calculate the required amount of pension savings required for each age of the contributor.

Thus, as a result of the calculations made, taking into account the approved socio-economic indicators and forecast data on the rate of annual return on pension savings, the MST size for 2024 was maintained at the level of 2023. Information about MST for each age is posted on the website enpf.kz.

5. How to return erroneously credited funds for compulsory pension contributions?

In order to return the erroneously credited amount, the tax agent (employer) must contact the State Corporation “Government for Citizens” with an application for the return of erroneously transferred compulsory pension contributions. This application is also accompanied by a notarized statement of the contributor (beneficiary) agreeing to write off the erroneously credited amounts from his/her individual pension saving account.