АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА

Өздеріңіз білетіндей, зейнетақы активтерін инвестициялаумен ҚР Ұлттық Банкі (ҚРҰБ), ал 2021 жылдан бастап инвестициялық портфельді басқарушылар (ИПБ) айналысады. Зейнетақы жинақтарын осындай сенімгерлік басқарудың басты мақсаты — түрлі қаржы құралдарына инвестициялау және одан табыс алу.

2021 жылғы қаңтар айынан бастап заңнамаға сәйкес Қазақстанның әрбір азаматы өзінің міндетті зейнетақы жарналары (МЗЖ) және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МКЗЖ) есебінен қалыптастырған зейнетақы жинақтарының бір бөлігін жеке басқарушы инвестициялық компанияларға сенімгерлік басқаруға беру құқығына ие болды. Бұл құқықты зейнет жасына толмаған, бірақ МЗЖ және (немесе) МКЗЖ есебінен «Ең төменгі жеткіліктілік шегінен» асатын зейнетақы жинақтары бар салымшылар, сондай-ақ, сақтандыру компанияларымен оларға өмір бойы аннуитеттік төлемдерді қамтамасыз ететін зейнетақы аннуитеті шарттарын жасасқан салымшылар пайдалана алды.

2023 жылғы 1 шілдеден бастап Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексінің күшіне енуіне орай салымшылар басқарушы компанияларға жарналардың міндетті түрлері есебінен қалыптастырылған өз жинақтарының 50% дейін және ерікті зейнетақы жарналары бойынша жинақтарының 100% дейін аудара алады.

Қазіргі уақытта БЖЗҚ бес ИПБ-мен зейнетақы активтерін сенімгерлік басқару туралы шартқа отырған. Сіз ол туралы ақпаратпен танысып,  инвестициялық декларацияларын enpf.kz сайтындағы «Қызметтер» – «Инвестициялық портфельді басқарушылардың тізілімі» бөлімінде біле аласыз.

2021 жылдың 15 наурызы мен 31.12.2023ж. аралығында ҚРҰБ-тан ИПБ-ға 27 757,23 млн теңгеге  20 110 аударым жүзеге асырылды.

Аударымның орташа сомасы шамамен 1,4 млн теңге. Зейнетақы жинақтарын сенімгерлік басқаруға беру бойынша толық статистика  enpf.kz сайтындағы «Көрсеткіштер» – «Зейнетақы жинақтарын басқарушы компанияларға беру» бөлімінде қолжетімді.

2021 жылдан бастап 2023 жылға дейінгі кезең ішінде ҚРҰБ-тан ИПБ-ға жасалған аударымдар (млн. теңгемен) төмендегі сипатта берілген: 

 

ИПБ атауы	2021ж. ішінде	2022ж. ішінде	2023ж. 1-тоқсаны	2023ж. 2-тоқсаны	2023ж. 3-тоқсаны.	2023ж. 4-тоқсаны	2021ж. бастап 2023ж. дейін барлығы	%-дық үлесі
«Jusan Invest» АҚ	3 302,54	626,02	13,15	9,26	1 064,69	1 696,61	6 712,25	24,2%
«Halyk Global Markets» АҚ	1 954,31	534,49	7,03	5,92	371,68	668,45	3 541,87	12,8%
«BCC Invest» АҚ	1 153,54	276,42	6,68	6,94	676,40	964,49	3 084,47	11,1%
«Сентрас Секьюритиз» АҚ	766,10	128,03	0,90	0,00	125,73	140,44	1 161,20	4,2%
«Halyk Finance» АҚ	0,00	3,90	51,51	87,60	1 553,89	11 560,52	13 257,43	47,8%
Барлығы:	7 176,48	1 568,86	79,27	109,72	3 792,39	15 030,51	27 757,23	100%

 

Жоғарыда келтірілген мәліметтерден байқағанымыздай, 2021 жылы қазақстандықтар өз жинақтарын ИПБ-ның басқаруына беру мүмкіндігіне ие болған кезде ҚРҰБ-тан 7 176,48 млн теңге сомаға 4 141 аударымды жүзеге асырды. Содан кейін 2022 жылы және 2023 жылдың бірінші жартысында ИПБ-ға аударымдар жасауға деген қызығушылықтың тағы да төмендегенін көруге болады.

Зейнетақы активтерін басқару мүмкіндігі барлық салымшыларға берілген 2023 жылғы 1 шілдеден бастап жинақтарын басқарушы компанияларға аудару қарқынының тағы да өсуі байқалады.

2023 жылғы шілде мен желтоқсан айлары аралығында отандастарымыз жаңа талаптарға сәйкес ҚРҰБ-тан ИПБ-ға 14 119 өтінішке сәйкес 18,8 млрд теңге аударды.

Зейнетақы активтерін ИПБ-ның сенімгерлік басқаруына бастапқы бергеннен кейін салымшы өзінің зейнетақы жинақтарын бір ИПБ-дан екіншісіне сенімгерлік басқаруға беру бойынша БЖЗҚ-ға өтінішті жылына бір рет қана беруге құқылы. 2022 жылғы сәуір мен 2023 жылғы желтоқсан аралығында БЖЗҚ қазақстандықтардың жалпы сомасы 502,57 млн теңгеге бір ИПБ-дан екіншісіне ауысуға 208 өтінішін орындады.

01.07.2023 жылдан бастап зейнетақы жинақтарын ИПБ сенімгерлік басқаруынан ҚРҰБ сенімгерлік басқаруына қайтару мерзімі қысқарды. ИПБ сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы жинақтарын ҚРҰБ сенімгерлік басқаруына қайтаруға өтінішті зейнетақы жинақтары ИПБ сенімгерлік басқаруына берілген күннен бастап 1 жылдан кейін БЖЗҚ-ға беруге болады. 2023 жылдың сәуір-желтоқсан айлары аралығында БЖЗҚ жалпы сомасы 3,13 млрд теңгеге ИПБ-дан ҚРҰБ-қа қаражат аудару бойынша 908 өтінішті орындады.

Естеріңізге сала кетейік, ИПБ БЖЗҚ-дан зейнетақы активтерін алғаннан кейін оларды ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 3 ақпандағы №10 қаулысымен бекітілген және ИПБ Инвестициялық декларациясында көзделген инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыру қағидаларында көрсетілген рұқсат етілген қаржы құралдарына инвестициялайды.

ИПБ-лардың инвестициялық қызметтерінің нәтижелері төмендегідей::

 

Атауы	Инвестициялық кіріс (млн тенге) және зейнетақы активтерінің кірістілігі* (%)
	2021 ж.		2022 ж.		2023 ж.		2021 жылдан 2023 жж. дейін барлығы
АО «Jusan Invest»	139,29	8,08%	117,61	3,25%	606,28	13,48%	863,18	26,64%
АО «Halyk Global Markets»	112,79	8,41%	110,61	4,19%	403,99	15,55%	627,39	30,52%
АО  «BCC Invest»	74,51	8,37%	42,82	2,75%	230,23	13,05%	347,56	25,88%
АО «Сентрас Секьюритиз»	46,72	9,37%	46,46	4,12%	105,27	10,67%	198,45	26,02%
АО «Halyk Finance»**	0	0	0,01	0,13%	328,02	17,20%	328,03	17,35%
Барлығы: инвестициялық кіріс және зейнетақы активтерінің орташа кірістілігі	373,31	8,40%	317,51	3,64%	1 673,79	14,47%	2 364,61	26,22%

Ескерту:

** Зейнетақы активтерін есепке алу жүргізілетін шартты зейнетақы бірлігінің өсімі негізінде есептелген ИПБ-де сенімгерлік басқарудағы зейнетақы активтерінің кірістілігі

** Қызмет басталғаннан бастап зейнетақы активтерінің кірістілігі («Halyk Finance» АҚ-мен сенімгерлік басқару туралы шарт 2022 жылғы қарашада жасалған)

Жеке зейнетақы шотынан үзінді көшірмеде салымшылар өздері таңдаған ИПБ-ның қанша табыс тапқанын көре алады.

Зейнетақы активтерін инвестициялық басқару қызметі ашық. БЖЗҚ зейнетақы активтерін ҚРҰБ мен ИПБ-лардың инвестициялық басқаруы және БЖЗҚ зейнетақы активтері орналастырылған қаржы құралдары туралы ақпарат Қордың ресми сайтындағы (www.enpf.kz)  «Көрсеткіштер/Инвестициялық қызмет» бөлімінде жарияланады.

МЗЖ және (немесе) МКЗЖ есебінен зейнетақы жинақтарының бір бөлігін ИПБ-ға аудару бойынша барлық қажетті ақпарат пен қадамдық нұсқаулық www.enpf.kz сайтындағы  «Қызметтер» — «Зейнетақы жинақтарының бір бөлігін сенімгерлік басқаруға аудару» бөлімінде орналастырылған.

 БЖЗҚ 2013 жылғы 22 тамызда «ГНПФ» ЖЗҚ» АҚ негізінде құрылды. БЖЗҚ құрылтайшысы және акционері – Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің «Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті» ММ арқылы Қазақстан Республикасының Үкіметі. БЖЗҚ зейнетақы активтерін сенімгерлікпен басқаруды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асырады. 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы активтерін басқару тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар жасау қызметі Қазақстан Республикасының Президенті басшылық ететін Ұлттық қорды басқару кеңесіне берілді. Зейнетақы заңнамасына сәйкес БЖЗҚ міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын, ерікті зейнетақы жарналарын тартуды, зейнетақы төлемдерін, зейнетақы жинақтары мен төлемдерін жеке есепке алуды жүзеге асырады, салымшыға (алушыға) зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпарат береді (толығырақ www.enpf.kz сайтында).

ИНФОРМАЦИОННОЕ СООБЩЕНИЕ

 Как казахстанцы используют возможность управления пенсионным капиталом

Как известно, инвестированием пенсионных активов занимается Национальный Банк РК (НБРК), а с 2021 г. – и управляющие инвестиционным портфелем (УИП). Главная цель такого доверительного управления пенсионными накоплениями — инвестирование в различные финансовые инструменты и получение дохода.

С января 2021 года в соответствии с законодательством каждый гражданин Казахстана получил право передать в доверительное управление часть своих пенсионных накоплений за счет обязательных пенсионных взносов (ОПВ) и (или) обязательных профессиональных пенсионных взносов (ОППВ) частным управляющим инвестиционным компаниям. Этим правом смогли воспользоваться вкладчики, не достигшие пенсионного возраста и имеющие пенсионные накопления за счет ОПВ и (или) ОППВ, превышающие «порог минимальной достаточности», а также вкладчики, заключившие договоры пенсионного аннуитета со страховыми компаниями, обеспечивающие им пожизненные аннуитетные выплаты.

С 1 июля 2023 года со вступлением в действие Социального Кодекса Республики Казахстан вкладчики могут переводить управляющим компаниям до 50% своих накоплений, сформированных за счет обязательных видов взносов и до 100%  накоплений по добровольным пенсионным взносам.

На текущий момент ЕНПФ заключены договоры о доверительном управлении пенсионными активами с пятью УИП. Ознакомиться с информацией о них и изучить их инвестиционные декларации можно на сайте enpf.kz в разделе «Услуги» — «Реестр управляющих инвестиционным портфелем».

В период с 15 марта 2021 г. по 31.12.2023 г. из НБРК в УИП осуществлено 20 110 переводов на сумму 27 757,23 млн тенге.

Средняя сумма перевода составляет порядка 1,4 млн тенге. Подробная статистика по передаче пенсионных накоплений в доверительное управление также доступна на сайте enpf.kz в разделе «Показатели» — «Передача пенсионных накоплений управляющим компаниям».

Переводы из НБРК в УИП (в млн. тенге) в период с 2021 по 2023 гг. распределены следующим образом:

 

Наименование УИП	за 2021 г.	за 2022 г.	за 1-й кв. 2023 г.	за 2-й кв. 2023 г.	за 3-й кв. 2023 г.	за 4-й кв. 2023 г.	Итого с 2021 по 2023 гг.	Доля в %
АО » Jusan Invest»	3 302,54	626,02	13,15	9,26	1 064,69	1 696,61	6 712,25	24,2%
АО «Halyk Global Markets»	1 954,31	534,49	7,03	5,92	371,68	668,45	3 541,87	12,8%
АО  «BCC Invest»	1 153,54	276,42	6,68	6,94	676,40	964,49	3 084,47	11,1%
АО «Сентрас Секьюритиз»	766,10	128,03	0,90	0,00	125,73	140,44	1 161,20	4,2%
АО «Halyk Finance»	0,00	3,90	51,51	87,60	1 553,89	11 560,52	13 257,43	47,8%
Итого:	7 176,48	1 568,86	79,27	109,72	3 792,39	15 030,51	27 757,23	100%

 

Как видно из приведенных данных, в 2021 г., когда казахстанцы получили возможность передачи своих накоплений в УИП, они осуществили 4 141 перевод из НБРК на сумму 7 176,48 млн тенге. Затем в 2022 году и первой половине 2023 года можно отметить снижение интереса к осуществлению переводов в УИП.

С 1 июля 2023 г., когда возможность управления пенсионными активами была предоставлена всем вкладчикам, вновь наблюдается всплеск переводов накоплений управляющим компаниям.

В период с июля по декабрь 2023 г. из НБРК в УИП в соответствии с новыми условиями казахстанцы перевели управляющим портфелем 18,8 млрд тенге согласно 14 119 заявлениям.

После первоначальной передачи пенсионных активов в доверительное управление УИП вкладчик имеет право не чаще одного раза в год предоставлять заявление в ЕНПФ на передачу своих пенсионных накоплений в доверительное управление от одного УИП к другому. В период с апреля 2022 года по декабрь 2023 года ЕНПФ исполнил 208 заявлений казахстанцев на перевод из одного УИП в другой на общую сумму 502,57 млн тенге.

С 01.07.2023 года сократился срок возврата пенсионных накоплений из доверительного управления УИП в доверительное управление НБРК. Заявление на возврат пенсионных накоплений, находящихся в доверительном управлении УИП, в доверительное управление НБРК можно предоставить ЕНПФ спустя 1 год с даты передачи пенсионных накоплений в доверительное управление УИП. С апреля по декабрь 2023 года ЕНПФ исполнено 908 заявлений по переводу средств в НБРК из УИП на общую сумму 3,13 млрд тенге.

           Напомним, что после получения пенсионных активов от ЕНПФ УИП инвестирует их в разрешенные финансовые инструменты, указанные в Правилах осуществления деятельности по управлению инвестиционным портфелем, утвержденных постановлением Правления Национального Банка РК от 3 февраля 2014 года №10, и предусмотренные в Инвестиционной декларации УИП.

             Результаты инвестиционной деятельности УИП следующие:

 

Наименование	Инвестиционный доход (млн тенге) и доходность пенсионных активов* (%)
	за 2021 г.		за 2022 г.		за 2023 г.		Итого с 2021 по 2023 гг.
АО «Jusan Invest»	139,29	8,08%	117,61	3,25%	606,28	13,48%	863,18	26,64%
АО «Halyk Global Markets»	112,79	8,41%	110,61	4,19%	403,99	15,55%	627,39	30,52%
АО  «BCC Invest»	74,51	8,37%	42,82	2,75%	230,23	13,05%	347,56	25,88%
АО «Сентрас Секьюритиз»	46,72	9,37%	46,46	4,12%	105,27	10,67%	198,45	26,02%
АО «Halyk Finance»**	0	0	0,01	0,13%	328,02	17,20%	328,03	17,35%
Итого: инвестиционный доход и средневзвешенная доходность пенсионных активов	373,31	8,40%	317,51	3,64%	1 673,79	14,47%	2 364,61	26,22%

Примечание:

*Доходность пенсионных активов, находящихся в доверительном управлении УИП, рассчитанная на основе прироста условной пенсионной единицы, в которой ведется учет пенсионных активов

**Доходность пенсионных активов с начала деятельности (договор о доверительном управлении с АО «Halyk Finance» был заключен в ноябре 2022 года)

В выписке с индивидуального пенсионного счета вкладчики могут увидеть, сколько заработал выбранный ими УИП.

Инвестиционная деятельность по управлению пенсионными активами является прозрачной. На сайте enpf.kz в разделе «Показатели – Инвестиционная деятельность» ежемесячно размещается подробная информация об инвестировании пенсионных активов  НБРК и управляющими инвестиционным УИП, а также обзоры инвестиционной деятельности.

Вся необходимая информация и пошаговая инструкция при переводе части пенсионных накоплений за счет ОПВ и (или) ОППВ в УИП, размещена на сайте www.enpf.kz в разделе «Услуги» — «Перевод части пенсионных накоплений в доверительное управление».

ЕНПФ создан 22 августа 2013 года на базе АО «НПФ «ГНПФ». Учредителем и акционером ЕНПФ является Правительство Республики Казахстан в лице ГУ «Комитет государственного имущества и приватизации» Министерства финансов Республики Казахстан. Доверительное управление пенсионными активами ЕНПФ осуществляет Национальный Банк Республики Казахстан. С 1 января 2016 года функции по выработке предложений по повышению эффективности управления пенсионными активами переданы Совету по управлению Национальным фондом. В соответствии с пенсионным законодательством ЕНПФ осуществляет привлечение обязательных пенсионных взносов, обязательных профессиональных пенсионных взносов, добровольных пенсионных взносов, пенсионные выплаты, индивидуальный учет пенсионных накоплений и выплат, предоставляет вкладчику (получателю) информацию о состоянии его пенсионных накоплений (подробнее на www.enpf.kz)

 

ANNOUNCEMENT

How Kazakhstanis use the opportunity to manage pension capital

 As is known, the investment of pension assets is carried out by the National Bank of the Republic of Kazakhstan (NBRK), and from 2021 – by investment portfolio managers (IPM). The main goal of such trust management of pension savings is investing in various financial instruments and generating income.

Since January 2021, in accordance with the law, every citizen of Kazakhstan has the right to transfer into trust management a part of their pension savings at the expense of compulsory pension contributions (CPC) and (or) compulsory occupational pension contributions (COPC) to private management investment companies. This right was available to contributors who have not reached retirement age and have pension savings through CPC and (or) COPC exceeding the “minimum sufficiency threshold,” as well as contributors who have entered into pension annuity agreements with insurance companies, providing them with lifelong annuity payments.

From July 1, 2023, with the entry into force of the Social Code of the Republic of Kazakhstan, investors can transfer up to 50% of their savings formed from mandatory types of contributions and up to 100% of savings from voluntary pension contributions to management companies.

Currently, the UAPF has concluded agreements on the trust management of pension assets with five pension insurance companies. You can get information about them and study their investment declarations on the enpf.kz website in the “Services” section — “Register of investment portfolio managers”.

During the period from March 15, 2021 to December 31, 2023, 20,110 transfers were made from the NBRK to the IPM in the amount of KZT27,757.23 mln.

The average transfer amount is about KZT1.4 mln. Detailed statistics on the transfer of pension savings to trust management are also available on the enpf.kz website in the “Indicators” section — “Transfer of pension savings to management companies.”

Transfers from the NBRK to the IPM (in million KZT) in the period from 2021 to 2023 are as follows:

 

IPM	2021	2022	QI 2023	QII 2023	QIII 2023	QIV 2023	Total in 2021 — 2023	Share in %
Jusan Invest JSC	3,302.54	626.02	13.15	9.26	1,064.69	1,696.61	6,712.25	24.2%
Halyk Global Markets JSC	1,954.31	534.49	7.03	5.92	371.68	668.45	3,541.87	12.8%
BCC Invest JSC	1,153.54	276.42	6.68	6.94	676.40	964.49	3,084.47	11.1%
Centras Securities JSC	766.10	128.03	0.90	0.00	125.73	140.44	1,161.20	4.2%
Halyk Finance JSC	0.00	3.90	51.51	87.60	1,553.89	11,560.52	13,257.43	47.8%
Total:	7,176.48	1,568.86	79.27	109.72	3,792.39	15,030.51	27,757.23	100%

As can be seen from the data provided, in 2021, when Kazakhstanis had the opportunity to transfer their savings to the IPM, they made 4,141 transfers from the NBRK in the amount of KZT7,176.48 mln. Then in 2022 and the first half of 2023, one can note a decrease in interest in making transfers to IPM.

Since July 1, 2023, when the opportunity to manage pension assets was provided to all contributors, there has again been a surge in transfers of savings to management companies.

In the period from July to December 2023, from the NBRK to the IPM, in accordance with the new conditions, Kazakhstanis transferred KZT18.8 bln to portfolio managers on 14,119 applications.

After the initial transfer of pension assets to trust management by IPM, the contributor has the right, no more than once a year, to submit an application to the UAPF for the transfer of his pension savings to trust management from one IPM to another. In the period from April 2022 to December 2023, the UAPF executed 208 applications from Kazakhstanis for transfer from one IPM to another for a total amount of KZT502.57 mln.

From July 1, 2023, the period for returning pension savings from the trust management of IPM to the trust management of the NBRK has been reduced. An application for the return of pension savings held in trust management by IPM to the trust management of the National Bank of Kazakhstan can be submitted to the UAPF 1 year from the date of transfer of pension savings to trust management by IPM. From April to December 2023, the UAPF executed 908 applications for the transfer of funds to the NBRK from IPM for a total amount of KZT3.13 bln.

Let us remind you that after receiving pension assets from the UAPF, IPM invests them in permitted financial instruments specified in the Rules for the implementation of investment portfolio management activities, approved by Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated February 3, 2014 No. 10, and provided for in the IPM Investment Declaration.

 

The results of IPM’s investment activities are as follows:

 

Name	Investment income (KZT mln) and return on pension assets * (%)
	in 2021		in 2022		in 2023		Total in 2021 — 2023
Jusan Invest JSC	139.29	8.08%	117.61	3.25%	606.28	13.48%	863.18	26.64%
Halyk Global Markets JSC	112.79	8.41%	110.61	4.19%	403.99	15.55%	627.39	30.52%
BCC Invest JSC	74.51	8.37%	42.82	2.75%	230.23	13.05%	347.56	25.88%
Centras Securities JSC	46.72	9.37%	46.46	4.12%	105.27	10.67%	198.45	26.02%
Halyk Finance JSC**	0	0	0.01	0.13%	328.02	17.20%	328.03	17.35%
Total: investment income and weighted average return on pension assets	373.31	8.40%	317.51	3.64%	1 673.79	14.47%	2 364.61	26.22%

Note:

*Return on pension assets held in trust by IPM, calculated on the basis of the increase in the notional pension unit in which pension assets are accounted for

**Return on pension assets since the beginning of activity (trust management agreement with Halyk Finance JSC was concluded in November 2022)

On their individual pension saving account statement, savers can see how much their chosen IPM has earned.

Investment activities for managing pension assets are transparent. On the website enpf.kz in the section “Indicators — Investment Activity”, detailed information on the investment of pension assets by the NBRK and investment managers IPM, as well as reviews of investment activities, is posted monthly.

All necessary information and step-by-step instructions for transferring part of pension savings at the expense of CPC and (or) COPC to IPM are posted on the website www.enpf.kz in the “Services” section — “Transfer of part of pension savings into trust management”.

The UAPF was established on August 22, 2013 on the basis of GNPF APF JSC. The UAPF founder and shareholder is the Government of the Republic of Kazakhstan represented by the State Institution “Committee of State Property and Privatization” of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan. UAPF pension assets are managed by the National Bank of the Republic of Kazakhstan. From January 1, 2016, the functions for developing proposals to improve the management of pension assets were transferred to the National Fund Management Council. In accordance with the pension legislation, the UAPF attracts compulsory pension contributions, compulsory occupational pension contributions, voluntary pension contributions, pension benefits, individual accounting of pension accumulations and benefits, provides the contributor (beneficiary) with information on the status of his pension accumulations (for more information visit www.enpf.kz)