АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА

     Зейнетақы және нысаналы жинақтар (ҚР кәмелеткетолмаған азаматтарына «Ұлттық қор — балаларға» бағдарламасышеңберінде есептелетін) – БЖЗҚ-да шоты ашылған жекетұлғаның меншігі. Тиісінше, бұл жинақтар мұраға беріледі.

Бұл ретте мұраға беру құқықтары күшіне енгенге дейін міндетті зейнетақы жарналары (МЗЖ) және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МКЗЖ) және (немесе) ерікті зейнетақы жарналары (ЕЗЖ) есебінен БЖЗҚ-да жинақтары бар қайтыс болған адамның отбасы мүшелеріне МЗЖ, МКЗЖ, ЕЗЖ есебінен жерлеуге арналған біржолғы төлем жүзеге асырылуы мүмкін. Оның мөлшері республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген 94 еселенген айлық есептік көрсеткіш шегінде, бірақ қайтыс болған адамның шотындағы қаражаттан аспауы керек. Егер жерлеуге арналған біржолғы төлем іске асырылғаннан кейін қайтыс болған адамның шотындағы жинақтардың қалдығы республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төменгі зейнетақы мөлшерінен аспайтын соманы құраса, бұл қалдық қайтыс болған адамның отбасы мүшелеріне жерлеуге арналған төлеммен бірге беріледі.

Жерлеуге арналған біржолғы төлемнен кейін шотта қалған жинақ сомасы заңнамада белгіленген тәртіппен мұраға беріледі.

Қазақстан Республикасының (бұдан әрі – ҚР) заңнамасында нысаналы жинақтар есебінен жерлеуге арналған төлем көзделмегенін ескерткіміз келеді.

ҚР Азаматтық кодексіне сәйкес мұраға қалдырылған зейнетақы және (немесе) нысаналы жинақтарды алу үшін мұра ашылған жер бойынша нотариусқа немесе заңмен уәкілеттік берілген лауазымды адамға мұраны қабылдау туралы өтініш беруге тиіс. Мұны мұра ашылған күннен бастап алты ай ішінде, яғни мұра қалдырушы қайтыс болған күннен бастап алты ай ішінде жасау керек екенін ескерген жөн.

           Сонымен қатар, жинақтарды мұраға қалдыру рәсімін оңайлату, сондай-ақ ҚР Әділет министрлігі, Республикалық нотариаттық палата және БЖЗҚ арасындағы өзара іс-қимылды оңтайландыру үшін «Е-нотариат» бірыңғай нотариаттық ақпараттық жүйесі» (БНАЖ) мемлекеттік ақпараттық жүйесі мен БЖЗҚ ақпараттық жүйесінің өзара іс-қимылы туралы шарт жасалды. Шартқа сай, 2019 жылғы ақпаннан бастап нотариустар БНАЖ-да тіркелген мұрагерлік іс бойынша жазбаша сұраныс жібермей-ақ, қайтыс болған адамның шотындағы ақша қалдықтары мен қозғалысы туралы мәліметтерді алу үшін БЖЗҚ-ға онлайн сұрау сала алады. Бұл мұраға құқық туралы куәлік ресімдеуді оңтайландырды. Мұрагер мұрагерлік құқығы туралы куәлікті алғаннан кейін БЖЗҚ-ның кез келген бөлімшесіне қажетті құжаттар пакетін ұсынуға құқылы. Жеке өтініштен басқа, мұрагерлік төлемдерді алуға арналған құжаттарды сенім білдірілген тұлға арқылы немесе пошта арқылы беруге болады.          

          Егер БЖЗҚ-ға ұсынылған құжаттар, оның ішінде БЖЗҚ-да жинағы бар және ҚР тыс жерде қайтыс болған адамның қайтыс болғандығы туралы куәлікті, мұрагерлік құқығы туралы куәлікті шетелдік ұйымдар мен мекемелер берген, сондай-ақ құжаттың көшірмесінің түпнұсқасымен сәйкесетінін, өтініштегі төлем алушының қойған қолының шынайы екендігін куәландыру бойынша нотариаттық іс-әрекеттер, сенімхат куәліктері шет мемлекетте жасалса, онда бұл құжаттар мемлекеттік не орыс тіліне аударылып, заңдастырылуы тиіс. Бұған Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше белгіленген жағдайлар жатпайды.

           Егер жерлеуге арналған біржолғы төлемді алушы немесе БЖЗҚ-да жинақтары бар қайтыс болған адамның мұрагері шетелдік, оның ішінде мұрагердің сенім білдірілген адамы/алушының заңды өкілі болатын болса, онда Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше белгіленген жағдайларды қоспағанда, БЖЗҚ-ға алушының/сенім білдірілген адамның/заңды өкілдің жеке басын куәландыратын құжат ретінде мемлекеттік не орыс тіліне аударылған, қажет болған жағдайда нотариат куәландырған және заңдастырған шетелдік паспорт ұсынылады.

           Қажетті құжаттар топтамасын ұсынғаннан кейін БЖЗҚ заңнамада белгіленген мерзімде зейнетақы жинағы төлемдерін жүзеге асырады.

           Қайтыс болуына байланысты (жерлеуге немесе мұрагерлерге) төлем тағайындау туралы өтініштерді ресімдеуге қажетті құжаттар тізбесімен Қордың веб-сайтында танысуға болады. Сондай-ақ, мұрагерлердің жинақ алу үшін құжаттарды тапсыру рәсімі БЖЗҚ youtube арнасында да жарияланған.

БЖЗҚ 2013 жылғы 22 тамызда «ГНПФ» ЖЗҚ» АҚ негізінде құрылды. БЖЗҚ құрылтайшысы және акционері – Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің «Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті» ММ арқылы Қазақстан Республикасының Үкіметі. БЖЗҚ зейнетақы активтерін сенімгерлікпен басқаруды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асырады. Зейнетақы заңнамасына сәйкес БЖЗҚ міндетті зейнетақы жарналарын, жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын, ерікті зейнетақы жарналарын тартуды, сондай-ақ «Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым аударған кепілдік берілген депозит бойынша кепілдік берілген өтемнің талап етілмеген сомасы есебінен қалыптастырылған ерікті зейнетақы жарналарын есепке алып, оның есебін жүргізеді, зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруды қамтамасыз етеді. Сондай-ақ Қор нысаналы активтер мен нысаналы талаптарды есепке алуды, нысаналы жинақтау шоттарына нысаналы жинақтарды (НЖ) есепке алу мен есептеуді, НЖ төлемдерін оларды алушының банк шоттарына есептеуді, «Ұлттық қор – балаларға» бағдарламасы шеңберінде Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен НЖ қайтарымдарын есепке алуды жүзеге асырады (толығырақ www.enpf.kz сайтында).

Как получить наследуемые накопления из ЕНПФ

           Пенсионные и целевые накопления (начисляемые несовершеннолетним гражданам РК в рамках программы «Национальный Фонд — детям») являются собственностью физического лица, на имя которого открыт счет в ЕНПФ. Соответственно, данные накопления наследуются.

При этом до вступления в права наследования членам семьи умершего лица, имеющего накопления в ЕНПФ за счет обязательных пенсионных взносов (ОПВ) и (или) обязательных профессиональных пенсионных взносов (ОППВ), и (или) добровольных пенсионных взносов (ДПВ), может бытьосуществлена единовременная выплата на погребение за счет ОПВ, ОППВ, ДПВ умершего лица в пределах размера 94-кратного месячного расчетного показателя, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, но не более имеющихся средств на счете умершего лица. В случае, если остаток накоплений на счете умершего лица после единовременной выплаты на погребение составит сумму, не превышающую размера минимальной пенсии, установленной на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, данный остаток выплачивается как выплата на погребение членам семьи умершего.

Сумма накоплений за счет ОПВ, ОППВ и ДПВ, оставшаяся после единовременной выплаты на погребение, наследуется в порядке, установленном законодательством.

           Обращаем внимание, что законодательством Республики Казахстан (далее – РК) не предусмотрена выплата на погребение за счет целевых накоплений.

Согласно Гражданскому кодексу РК для получения наследуемых пенсионных и (или) целевых накоплений наследник должен по месту открытия наследства подать заявление нотариусу или уполномоченному законом должностному лицу о принятии наследства. Стоит учесть, что сделать это необходимо в течение шести месяцев со дня открытия наследства, т.е. в течение шести месяцев со дня смерти наследодателя.  

Вместе с тем, для упрощения процедуры наследования накоплений, а также оптимизации взаимодействия между Министерством юстиции Республики Казахстан, Республиканской нотариальной палатой и ЕНПФ заключен Договор о взаимодействии государственной информационной системы «Единая нотариальная информационная система «Е-нотариат» (ЕНИС) и информационной системы ЕНПФ. В рамках этого договора с февраля 2019 года нотариусы при наличии зарегистрированного в ЕНИС наследственного дела направляют в режиме онлайн запросы в ЕНПФ для получения сведений об остатках и о движениях денег на счетах умерших лиц, без направления письменных запросов, что оптимизировало оформление выдачи свидетельства о праве на наследство. После получения свидетельства о праве на наследство наследник вправе предоставить необходимый пакет документов, в любое отделение ЕНПФ. Кроме личного обращения, документы на получение выплат по наследству можно предоставить через поверенное лицо или по почте.

           В случае, если документы, представленные в ЕНПФ, в том числе свидетельство о смерти лица, имеющего накопления в ЕНПФ и умершего за пределами Республики Казахстан, свидетельство о праве на наследство выданы иностранными организациями и учреждениями, а также нотариальные действия в части свидетельствования верности копии документа с оригиналом, подлинности подписи получателя выплат на заявлении, удостоверения доверенности производятся в иностранном государстве,, то данные документы должны быть переведены на государственный либо русский язык и легализованы, за исключением случаев, когда иное установлено международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

           Если получателем единовременной выплаты на погребение или наследником умершего лица, имеющего накопления в ЕНПФ, является иностранец, в том числе поверенное лицо наследника/законный представитель получателя, то в качестве документа, удостоверяющего личность получателя/поверенного лица/законного представителя, в ЕНПФ представляется заграничный паспорт, также переведенный на государственный либо русский язык и при необходимости нотариально засвидетельствованный и легализованный, за исключением случаев, когда иное установлено международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

           После предоставления пакета необходимых документов, ЕНПФ осуществляет выплаты накоплений в установленные законодательством сроки.

           Обращаем внимание, что с перечнем необходимых документов для оформления заявлений о назначении выплат в связи со смертью (на погребение или наследникам) можно ознакомиться на веб-сайте ЕНПФ. Кроме того, процедура подачи документов наследниками для получения накоплений продемонстрирована на you-tube канале ЕНПФ.

ЕНПФ создан 22 августа 2013 года на базе АО «НПФ «ГНПФ». Учредителем и акционером ЕНПФ является Правительство Республики Казахстан в лице ГУ «Комитет государственного имущества и приватизации» Министерства финансов Республики Казахстан. Доверительное управление пенсионными активами ЕНПФ осуществляет Национальный Банк Республики Казахстан. В соответствии с пенсионным законодательством ЕНПФ осуществляет привлечение обязательных пенсионных взносов, обязательных пенсионных взносов работодателя, обязательных профессиональных пенсионных взносов, добровольных пенсионных взносов, а также зачисление и учет добровольных пенсионных взносов, сформированных за счет невостребованной суммы гарантийного возмещения по гарантируемому депозиту, перечисленной организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, в соответствии с Законом Республики Казахстан «Об обязательном гарантировании депозитов, размещенных в банках второго уровня Республики Казахстан», обеспечивает осуществление пенсионных выплат. Также Фонд осуществляет учет целевых активов и целевых требований, учет и зачисление целевых накоплений (ЦН) на целевые накопительные счета, выплат ЦН их получателю на банковские счета, учет возвратов ЦН в порядке, определенном Правительством Республики Казахстан в рамках программы «Национальный фонд – детям». (Подробнее на www.enpf.kz).

How to receive inherited savings from the UAPF

Pension and target savings (accrued to minor citizens of the Republic of Kazakhstan within the framework of the program «National Fund for Children») are the property of an individual in whose name the account in the UAPF is opened. Accordingly, these savings are inherited.

At the same time, before entering into inheritance rights, family members of a deceased person who has savings in the UAPF at the expense of compulsory pension contributions (CPC) and (or) compulsory occupational pension contributions (COPC), and (or) voluntary pension contributions (VPC) may make a one-time payment for burial at the expense of the CPC, COPC, VPC of the deceased person within the amount of 94-fold monthly calculation indicator established for the relevant financial year by the law on the republican budget, but not more than the available funds in the account of the deceased person. If the remaining savings in the deceased person’s account after a one-time payment for burial amounts to an amount not exceeding the minimum pension established for the relevant financial year by the law on the republican budget, this remainder is paid as a burial payment to the family members of the deceased.

The amount of savings from the CPC, COPC and VPC remaining after one-time payment for burial amounts to an amount not exceeding the minimum pension established for the relevant financial for burial, is inherited in the manner prescribed by law.

Please note that the legislation of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the RK) does not provide for payment for burial at the expense of targeted savings.

According to the Civil Code of the RK, in order to receive inherited pension and (or) targeted savings, the heir must submit an application to a notary or an official authorized by law at the place of opening of the inheritance for acceptance of the inheritance. It is worth considering that this must be done within six months from the date of opening of the inheritance, i.e. within six months from the date of death of the testator.

At the same time, to simplify the procedure for inheriting savings, as well as to optimize interaction between the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, the Republican Notary Chamber and the UAPF, an Agreement was concluded on the interaction of the state information system “Unified Notary Information System “E-Notariat” (UNIS) and the UAPF information system. As part of this agreement, since February 2019, notaries, if there is an inheritance case registered in the UNIS, send online requests to the UAPF to obtain information about the balances and movements of money in the accounts of deceased persons, without sending written requests, which has optimized the processing of issuing a certificate of inheritance. After receiving a certificate of the right to inheritance, the heir has the right to provide the necessary package of documents to any branch of the UAPF. In addition to personal application, documents for receiving inheritance payments can be provided through an attorney or by mail.

If the documents submitted to the UAPF, including a death certificate of a person who has savings in the UAPF and died outside the Republic of Kazakhstan, a certificate of inheritance rights are issued by foreign organizations and institutions, as well as notarial actions in terms of certifying the accuracy of a copy of a document with the original, the authenticity of the signature of the recipient of payments on the application, certification of a power of attorney are made in a foreign state, then these documents must be translated into the state or Russian language and legalized, except in cases where otherwise established by international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan. If the recipient of a one-time payment for funeral or the heir of a deceased person who has savings in the UAPF is a foreigner, including the heir’s attorney/legal representative of the recipient, then as an identification document of the recipient/authorized person/legal representative, a foreign passport is presented to the UAPF, also translated into the state or Russian language and, if necessary, notarized and legalized, except in cases where otherwise established by international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan.

After submitting a package of necessary documents, the UAPF makes payments of savings within the time limits established by law.

Please note that the list of necessary documents for processing applications for the assignment of payments in connection with death (for funeral or heirs) can be found on the UAPF website. In addition, the procedure for submitting documents by heirs to receive savings is demonstrated on the UAPF you-tube channel.

UAPF was founded on August 22, 2013 on the basis of GNPF APF JSC. The founder and shareholder of the UAPF is the Government of the Republic of Kazakhstan represented by the State Institution Committee of State Property and Privatization of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan. Trust management of UAPF pension assets is carried out by the National Bank of the Republic of Kazakhstan. In accordance with the pension legislation, the UAPF attracts compulsory pension contributions, employer’s compulsory pension contributions, compulsory occupational pension contributions, voluntary pension contributions, as well as carries out enrollment and accounting of voluntary pension contributions formed at the expense of the unclaimed amount of guaranteed compensation for the guaranteed deposit, transferred by the organization carrying out mandatory guarantee of deposits, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan «On mandatory guarantee of deposits placed in second-tier banks of the Republic of Kazakhstan», ensures the implementation of pension benefits. The Fund also carries out accounting of target assets and target requirements, accounting and crediting of target savings (TS) to target savings accounts, payments of TS to their recipients in bank accounts, accounting for returns of TS in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan within the framework of the National Fund for Children program (More details at www.enpf.kz)