Түсіндірме жұмыстары жүргізілуде

Елде стансаның салыну-салынбауы жайлы референдумның шынында да өтетіні шешілді. Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев осыны Қазақстанның уран қорын қолдану керектігі жайлы айтқанда тілге тиек еткен еді. 2024 жылғы 27 маусымда болған наградтау рәсімі кезінде сөйлеген сөзінде Тоқаев референдумның осы жылдың күз мезгілінде өтетінін жариялады. АЭС-ның салынуына кімнің көмек көрсететіні әлі толыққанды анықталмаған. Алайда, ресейлік (Росатом), оңтүстік кореялық, қытайлық не франциялық компаниялардың кандидатуралары жайлы айтылуда. 2024 жылғы 2 қыркүйектегі Халыққа Жолдауы кезінде Тоқаев референдумның 6 қазанда өтетінін жариялады. Келесі күні ол Жарлыққа қол қойды. Жарлықта, оған қоса, референдумда болатын басты сұрақ та жазылған: «Сіз Қазақстанда атом электр станциясын салуға келісесіз бе?».
Бұл сұрақ ауданның белсенділерін де бей-жай қалдырмады. АЭС салу жөніндегі республикалық референдум қарсаңында аудандық халықтық штабтың төрайымы Г.Қамамбаева, халықтық штаб мүшелері – Б.Рысбеков, Б.Сырлыбеков, С.Ахласов, Ғ.Ақбасова, Т.Асылбекова, Е.Садықбеков, Ж.Садықова, К.Амреева, Ү.Маширбетов, А.Қасенова, С.Абыканов, Б.Қалибек, Б.Есимов, К.Жансұлтанов, Қ.Бекиев, Л.Толыбаева, Н.Нұрлыбаевтар ауданымыздың бірқатар ауылдарына барып, түсіндіру жұмыстарын жүргізді. Олар Сарыөзек орта мектебінің, Қаспан орта мектебінің, Сарыбастау орта мектебінің, Көксу орта мектебінің, Сарыбұлақ орта мектебінің, Шұбар орта мектебінің, №49 орта мектебінің, Дутов атындағы, Әлмұхамбетов атындағы орта мектептердің, Қосағаш орта мектебінің ұжымдарымен және аудандық кітапхана ұжымымен, Өнер мектебінің ұжымымен, «Отбасы күні» мерекесіне орай, көпбалалы аналармен және Шанханай, Сарыбастау, Жайнақ БПҰ мен ауыл тұрғындарымен кездесу өткізді.
Кездесудің мақсаты – «Қазақстанда атом электр стансасының салынуына келісесіз бе?» деген сауалды қоя отырып, оның пайдалы жақтарын түсіндіру.
«Атом электр станцияларының құрылысы
халықтың әлеуметтік-экономикалық құры-
лымы мен өмір сүру деңгейіне, станция орналасатын аймақтарға қалай әсер етуі мүмкін?» деген сұраққа АЭС-ның құрылысы еліміздің экономикасы үшін жаңа мүмкіндерді – энергетикалық және өнеркәсіптік өндірісті әртараптандыру; заманауи технологияларды енгізу; қоршаған ортаға зиянды заттардың шығуын азайту арқылы экологиялық жүктемені азайту; жаңа жұмыс орындарының пайда болуы; аймақты дамытуға, жолдар, мектептер, ауруханалар, тұрғын үйлер салынатынын, атом электр стансасы 60 жылдан астам уақыт бойы тұрақты энергиямен қамтамасыз ететінін айтып, тұрғындар тарапынан қойылған әрбір сұраққа тұшымды жауап берді.
Халықты толғандырған сұрақтар – «Чернобыль және Фукусимада орын алған апаттар қайталанбай ма? АЭС-нын пайдаланғанда адами қателіктердің болмауы үшін қандай қауіпсіздік шаралары қолданылады?» деген сұрақтарға осы аталған атом электр стансаларында болған
апаттардан алынған сабақтар, басқа да жайттар жаңа реакторларды жобалау кезінде ескерілетінін, осы апаттардың әсерінен атом
энергетикасының қауіпсіздігінің жаңа деңгейге көтерілгенін, сонымен қатар, ІІІ+ буынының көптеген ядролық реакторларында балқыма тұзағы қарастырылғанын, әрбір атом электр стансасы табиғи апаттарға төтеп бере алатыны, осылайша жаңа типтегі реакторлар Чернобыль мен Фукусимадағы АЭС-ға қарағанда, әлдеқайда жоғары қорғаныс дәрежесіне ие екенін, отандық және шетелдік мамандардың қауіпсіздікті қадағалайтынын түсіндіріп өтті.
Кездесулерде аудандық Халықтық штабтың мүшелері АЭС салудағы ең маңызды мәселе – еліміздің энергетикалық әлеуетін қамтамасыз ету екенін, электр қуатының тапшылығы сезіліп жатқанын, электр энергиясына деген қажеттілік жылдан-жылға өсіп келе жатқанын жеткізді. Ауыл тұрғындары ой-пікірлерін ортаға салып, қолдайтындарын білдірді.
А. Мамленқызы