АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда жаңа Салық кодексінің күшіне енуіне және ҚР Әлеуметтік кодексіне өзгерістер енгізілуіне байланысты жаңартылған арнаулы салық режимдері (АСР) енгізіледі: өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін АСР, оңайлатылған декларация негізінде АСР, сондай-ақ шаруа немесе фермер қожалықтары үшін АСР (ШФҚ). Бұл режимдер өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтардың салық қана емес, сонымен қатар зейнетақы жарналарының міндетті түрлерінтөлеуін де реттейді.

1. Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар, оның ішінде қызметін интернет-платформаларды пайдалана отырып жүзеге асыратындар үшін АСР

2026 жылдан бастап енгізілетін өзін-өзі жұмыспен қамтығандарға арналған АСР жеке кәсіпкерлер (ЖК) болып табылмайтын және жалдамалы жұмыскерлердің еңбегін пайдаланбайтын жеке тұлғаларға (Қазақстан азаматтары, қандастар) арналған. Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін АСР ҚР Үкіметі бекітетін қызмет түрлерінің шектеулі тізбесіне қолданылады.

АСР қолданатын өзін-өзі жұмыспен қамтығандардың күнтізбелік айдағы кіріс лимиті тиісті қаржы жылының 1 қаңтарында қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің (АЕК) 300 еселенген мөлшерінен (жылына 3 600 АЕК) аспауға тиіс.

Осы АСР-ды қолданатын өзін-өзі жұмыспен қамтығандар міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ), жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын (ЖМЗЖ) алған табыстарынан өздері төлейді.

Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін АСР бойынша зейнетақы жарналарының мөлшерлемесі:  

Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар осы АСР-ды арнайы мобильді қосымшаны пайдалана отырып, төлем чектері және өзге көздерден алынған кірістер туралы басқа да мәліметтер негізінде қолданатын болады. Жалпыға ортақ пайдаланылатын телекоммуникациялар желісі жоқ орындардағы өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін АСР өздері әзірлеген қарапайым нысандажүргізіледі. Тек операциялардың күні, атауы, әрбір операция нәтижесінде алынған сомалар, әрбір күндегі,  айдағы қорытынды соманы көрсету  керек.

Қызметін интернет-платформаларды және (немесе) платформалық жұмыспен қамтудың мобильді қосымшаларын пайдалану арқылы жүзеге асыратын және АСР қолданатын өзін-өзі жұмыспен қамтығандардан МЗЖ мен ЖМЗЖ-ны интернет-платформа операторы ұстап, аударатын болады.

Қызметін интернет-платформаларды және (немесе) платформалық жұмыспен қамтудың мобильді қосымшаларын пайдалану арқылы жүзеге асыратын өзін-өзі жұмыспен қамтығандар төлейтін зейнетақы жарналарының мөлшерлемесі де жоғарғыдай:

Өзін — өзі жұмыспен қамтығандар үшін АСР қолданудың салықтық кезеңі – күнтізбелік бір ай.  

2. Оңайлатылған декларация негізіндегі АСР  

ҚР Салық кодексінің 723-бабының 2-тармағында көрсетілген салық төлеушілерді (басқа заңды тұлғалардың қатысу үлесі 25 пайыздан асатын заңды тұлғаларды, коммерциялық емес ұйымдарды, арнайы экономикалық және индустриялық аймақтарға қатысушыларды және т.б.) қоспағанда, ЖК және Қазақстан Республикасының резидент заңды тұлғалары оңайлатылған декларация негізіндегі АСР қолдануға құқылы.

Жеңілдетілген декларация негізіндегі АСР-ды тиісті шарттарға сәйкес келетін төмендегі тұлғалар қолдануға құқылы:

— күнтізбелік жылдағы шекті кірісі тиісті қаржы жылының 1 қаңтарында қолданыста болатын АЕК — тің 600 000 еселенген мөлшерінен аспайды;

— жеңілдетілген декларация негізінде АСР қолдануға тыйым салынған қызмет түрлерінің ҚР Үкіметі айқындаған тізбесіне енгізілмеген қызметті жүзеге асыратын тұлғалар.  

Оңайлатылған декларация негізіндегі АСР үшін зейнетақы жарналарының мөлшерлемелері:

Оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін қолдану үшін салық және есепті кезең жартыжылдық болып табылады.

Шаруа немесе фермер қожалықтары үшін АСР

Қазақстан аумағында жеке меншік және (немесе) жер пайдалану құқықтары берілген (қайталама жер пайдалану құқығын қоса алғанда) жер учаскелері бар шаруа немесе фермер қожалықтары ШФҚ үшін АСР қолдануға құқылы.

Шаруа қожалығының қызметі АСР-ды қолдану шарттарына сәйкес келмейтін жағдайларды қоспағанда, шаруа қожалығы үшін таңдалған АСР-ды күнтізбелік жыл ішінде өзгертуге рұқсат жоқ.

ШФҚ үшін АСР зейнетақы жарналарының мөлшерлемесі:

ШФҚ үшін АСР-ды қолданатын шаруа және фермер қожалықтары осы салықтық режим қолданылатын қызмет түрлерінен кіріс алған кезде тиісті салықтарды есептеуді, төлеуді және олар бойынша салық есептілігін тапсыруды мынадай салықтық режимдерде жүргізеді:

1) қолдану шарттарына сәйкес келсе, оңайлатылған декларация негізіндегі АСР-да;

2) жалпыға бірдей белгіленген тәртіп бойынша.

ШФҚ үшін АСР қолдану кезіндегі салықтық және есептік кезең – күнтізбелік жыл.  

Оңайлатылған декларация негізіндегі АСР, өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін АСР, сондай-ақ шаруа немесе фермер қожалықтары (ШФҚ) үшін АСР шеңберінде МЗЖ,ЖМЗЖ төлеу табыс алынған айдан кейінгі айдың 25-нен кешіктірілмей жүзеге асырылады.

Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін АСР, жеңілдетілген декларация негізіндегі АСР, ШФҚ үшін АСР енгізу мыналарға бағытталған:

Бұл инновациялар зейнетақы жинақтарын қалыптастыруға, жұмыс істейтін азаматтардың әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз етуге және «көлеңкеден» шығу үшін ынталандырулар жасауға мүмкіндік береді.

БЖЗҚ 2013 жылғы 22 тамызда «ГНПФ» ЖЗҚ» АҚ негізінде құрылды. БЖЗҚ құрылтайшысы және акционері – Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің «Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті» ММ арқылы Қазақстан Республикасының Үкіметі. БЖЗҚ зейнетақы активтерін сенімгерлікпен басқаруды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асырады. Зейнетақы заңнамасына сәйкес БЖЗҚ міндетті зейнетақы жарналарын, жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын, ерікті зейнетақы жарналарын тартуды, сондай-ақ «Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым аударған кепілдік берілген депозит бойынша кепілдік берілген өтемнің талап етілмеген сомасы есебінен қалыптастырылған ерікті зейнетақы жарналарын есепке алып, оның есебін жүргізеді, зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруды қамтамасыз етеді. Сондай-ақ Қор нысаналы активтер мен нысаналы талаптарды есепке алуды, нысаналы жинақтау шоттарына нысаналы жинақтарды (НЖ) есепке алу мен есептеуді, НЖ төлемдерін оларды алушының банк шоттарына есептеуді, «Ұлттық қор – балаларға» бағдарламасы шеңберінде Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған тәртіппен НЖ қайтарымдарын есепке алуды жүзеге асырады (толығырақ www.enpf.kz сайтында).

Новая система специальных налоговых режимов: расширение охвата населения социальной и пенсионной системой

С 1 января 2026 года в Казахстане в связи со вступлением в силу нового Налогового кодекса РК и внесением изменений в Социальный кодекс РК вводятся обновленные специальные налоговые режимы (СНР): СНР для самозанятых, СНР на основе упрощенной декларации, а также СНР для крестьянских или фермерских хозяйств (КФХ). Эти режимы регулируют уплату не только налогов самозанятыми гражданами, но и обязательных видов пенсионных взносов.

1. СНР для самозанятых, в том числе осуществляющих деятельность с использованием интернет-платформ

Внедряемый с 2026 года СНР для самозанятых предназначен для физических лиц (граждан Казахстана, кандасов), не являющихся индивидуальными предпринимателями (ИП) и не использующих труд наемных работников. СНР для самозанятых распространяется на ограниченный перечень видов деятельности, утверждаемый Правительством РК.

Лимит дохода самозанятых, применяющих СНР, за календарный месяц не должен превышать 300-кратный размер месячного расчетного показателя (МРП), действующего на 1 января соответствующего финансового года (3 600 МРП в год).

Самозанятые, применяющие данный СНР, самостоятельно уплачивают обязательные пенсионные взносы (ОПВ), обязательные пенсионные взносы работодателя (ОПВР) с полученных ими доходов.

Ставки пенсионных взносов по СНР для самозанятых составляют:

Самозанятые будут применять данный СНР с использованием специального мобильного приложения на основании его чеков и других сведений о доходах, полученных из иных источников. Учет доходов в местах отсутствия сети телекоммуникаций общего пользования в СНР для самозанятых ведется в простой форме, разработанной ими самостоятельно, с указанием даты, наименования операций, сумм, полученных в результате каждой операции, итоговой суммы за каждый день, за месяц.

С самозанятых, применяющих СНР и осуществляющихдеятельность с использованием интернет-платформ и (или) мобильных приложений платформенной занятости, удерживать и перечислять ОПВ и ОПВР будет оператор интернет-платформы

Ставки пенсионных взносов для самозанятых, осуществляющих деятельность с использованием интернет-платформ и (или) мобильных приложений платформенной занятости, также составляют:

Налоговым периодом для применения СНР для самозанятых является календарный месяц.

2. СНР на основе упрощённой декларации

СНР на основе упрощенной декларации вправе применять ИП и юридические лица – резиденты Республики Казахстан, за исключением налогоплательщиков, указанных в пункте 2 статьи 723 Налогового кодекса РК (юридических лиц, в которых доля участия других юридических лиц составляет более 25 процентов, некоммерческих организаций, участников специальных экономических и индустриальных зон и т.д.).

СНР на основе упрощенной декларации вправе применять при соответствующих условиях лица:

— предельный доход которых за календарный год не превышает 600 000 — кратный размер МРП, действующего на 1 января соответствующего финансового года;

           — осуществляющие виды деятельности, не включенные в определенный Правительством РК перечень, в отношении которого запрещено применение СНР на основе упрощённой декларации.

Ставки пенсионных взносов для СНР на основе упрощённой декларации составляют:

Налоговым и отчетным периодом для применения специального налогового режима на основе упрощенной декларации является полугодие.

СНР для крестьянских или фермерских хозяйств

СНР для КФХ вправе применять крестьянские или фермерские хозяйства при наличии на территории Казахстаназемельных участков на правах частной собственности и (или) землепользования (включая право вторичного землепользования).

Выбранный СНР для КФХ не подлежит изменению в течение календарного года за исключением случаев, когда деятельность КФХ перестаёт соответствовать условиям его применения.

Ставки пенсионных взносов СНР для КФХ составляют:

Крестьянские или фермерские хозяйства, применяющие СНР для КФХ, при получении доходов от видов деятельности, на которые не распространяется действие СНР для КФХ, производят исчисление, уплату соответствующих налогов и представление налоговой отчетности по ним в следующих режимах налогообложения:

​Налоговым и отчетным периодом для применения СНР для КФХ является календарный год.

​Уплата ОПВ, ОПВР в рамках СНР для самозанятых, СНР на основе упрощенной декларации, а также СНР для крестьянских или фермерских хозяйств (КФХ) осуществляется не позднее 25 числа месяца, следующего за месяцем получения дохода.

Внедрение СНР для самозанятых, СНР на основе упрощенной декларации, СНР для КФХ направлено на:

Данные нововведения позволят формировать пенсионные накопления, обеспечат социальную защищённость работающих граждан и создадут стимулы для выхода из «тени».

ЕНПФ создан 22 августа 2013 года на базе АО «НПФ «ГНПФ». Учредителем и акционером ЕНПФ является Правительство Республики Казахстан в лице ГУ «Комитет государственного имущества и приватизации» Министерства финансов Республики Казахстан. Доверительное управление пенсионными активами ЕНПФ осуществляет Национальный Банк Республики Казахстан. В соответствии с пенсионным законодательством ЕНПФ осуществляет привлечение обязательных пенсионных взносов, обязательных пенсионных взносов работодателя, обязательных профессиональных пенсионных взносов, добровольных пенсионных взносов, а также зачисление и учет добровольных пенсионных взносов, сформированных за счет невостребованной суммы гарантийного возмещения по гарантируемому депозиту, перечисленной организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, в соответствии с Законом Республики Казахстан «Об обязательном гарантировании депозитов, размещенных в банках второго уровня Республики Казахстан», обеспечивает осуществление пенсионных выплат. Также Фонд осуществляет учет целевых активов и целевых требований, учет и зачисление целевых накоплений (ЦН) на целевые накопительные счета, выплат ЦН их получателю на банковские счета, учет возвратов ЦН в порядке, определенном Правительством Республики Казахстан в рамках программы «Национальный фонд – детям». (Подробнее на www.enpf.kz).

New system of special tax regimes: expanding coverage of the population by the social and pension system

Starting January 1, 2026, in Kazakhstan, in connection with the entry into force of the new Tax Code of the Republic of Kazakhstan and amendments to the Social Code of the Republic of Kazakhstan, updated special tax regimes (STRs) will be introduced: STRs for the self-employed, STRs based on a simplified declaration, and STRs for peasant or farm households (PFHs). These regimes regulate not only the payment of taxes by self-employed citizens but also compulsory pension contributions.

1. STR for self-employed individuals, including those operating using internet platforms

The STR for the self-employed, which will be implemented starting in 2026, is intended for individuals (Kazakhstan citizens, qandas) who are not individual entrepreneurs (IEs) and do not employ hired workers. The STR for the self-employed applies to a limited list of activities approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.

The income limit for self-employed individuals applying the STR for a calendar month must not exceed 300 times the monthly calculation index (MCI) in effect as of January 1 of the relevant financial year (3,600 MCI per year).

Self-employed individuals applying this STR independently pay mandatory pension contributions (CPC) and employer compulsory pension contributions (ECPC) on their income.

The STR pension contribution rates for the self-employed are:

Self-employed individuals will use this STR using a dedicated mobile app, based on their receipts and other information on income received from other sources. Income accounting in areas without public telecommunications networks is maintained in the STR for self-employed individuals using a simple form developed independently, indicating the date, transaction type, amounts received for each transaction, and the total amount for each day and month.

С самозанятых, применяющих STR и осуществляющихдеятельность с использованием интернет-платформ и (или) мобильных приложений платформенной занятости, удерживать и перечислять CPC и ECPC будет оператор интернет-платформы

For self-employed individuals using STR and operating through internet platforms and/or mobile platform employment applications, the internet platform operator will withhold and transfer CPC and ECPC.

Pension contribution rates for self-employed individuals operating through internet platforms and/or mobile platform employment applications also amount to:

The tax period for applying STR for the self-employed is a calendar month.

2. STR based on simplified declaration

Individual entrepreneurs and legal entities resident in the Republic of Kazakhstan may use the STR based on a simplified tax return, with the exception of taxpayers specified in paragraph 2 of Article 723 of the Tax Code of the Republic of Kazakhstan (legal entities in which other legal entities own more than 25 percent of their shares, non-profit organizations, participants in special economic and industrial zones, etc.).

The STR based on a simplified tax return may be used by the following individuals under certain conditions:

— whose maximum income for a calendar year does not exceed 600,000 times the minimum calculation index (MCI) in effect as of January 1 of the relevant financial year;

— those engaged in activities not included in the list established by the Government of the Republic of Kazakhstan for which the use of the STR based on a simplified tax return is prohibited.

Pension contribution rates for the STR based on the simplified declaration are:

• CPC — 10% of income,

• ECPC — 3.5% of income in 2026, with subsequent annual increases to 5% in 2028.

The tax and reporting period for applying the special tax regime based on the simplified declaration is six months.

STR for peasant or farm households

Peasant or farm households may apply the STR for peasant or farm households if they own land plots in Kazakhstan under private ownership and/or land use rights (including secondary land use rights).

The selected STR for peasant farm households is not subject to change during the calendar year, except in cases where the peasant farm household’s activities no longer meet the conditions for its application.

The STR pension contribution rates for peasant farms are:

• CPC — 10% of income,

• ECPC — 3.5% of income in 2026, with subsequent annual increases to 5% in 2028.

Peasant or farm households applying the STR for peasant farms, when receiving income from activities not covered by the STR for peasant farms, calculate, pay the relevant taxes, and submit tax reports on them under the following tax regimes:

1) under the STR based on a simplified tax return, if the conditions for its application are met;

2) in accordance with the generally established procedure.

The tax and reporting period for applying the STR for peasant farms is the calendar year.

Payment of CPC, ECPC under the STR for the self-employed, STR based on a simplified tax return, and STR for peasant or farm households (PFH) is due no later than the 25th day of the month following the month in which the income is received.

The implementation of the STR for the self-employed, the STR based on a simplified tax return, and the STR for peasant farms aims to:

• expand coverage of the pension and social system through the active involvement of the self-employed and micro-businesses;

• simplify business operations for millions of Kazakhstani citizens;

• further digitalize tax administration through mobile apps and online platforms.

These innovations will enable the accumulation of pension savings, ensure social security for working citizens, and create incentives for them to come out of the shadow economy.

UAPF was founded on August 22, 2013 on the basis of GNPF APF JSC. The founder and shareholder of the UAPF is the Government of the Republic of Kazakhstan represented by the State Institution Committee of State Property and Privatization of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan. Trust management of UAPF pension assets is carried out by the National Bank of the Republic of Kazakhstan. In accordance with the pension legislation, the UAPF attracts compulsory pension contributions, employer’s compulsory pension contributions, compulsory occupational pension contributions, voluntary pension contributions, as well as carries out enrollment and accounting of voluntary pension contributions formed at the expense of the unclaimed amount of guaranteed compensation for the guaranteed deposit, transferred by the organization carrying out mandatory guarantee of deposits, in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan «On mandatory guarantee of deposits placed in second-tier banks of the Republic of Kazakhstan», ensures the implementation of pension benefits. The Fund also carries out accounting of target assets and target requirements, accounting and crediting of target savings (TS) to target savings accounts, payments of TS to their recipients in bank accounts, accounting for returns of TS in the manner determined by the Government of the Republic of Kazakhstan within the framework of the National Fund for Children program (More details at www.enpf.kz