enpf.kz БЖЗҚ салық заңнамасына енгізілген өзгерістерді естеріңізге салады

Қолданыстағы салық заңнамасына сәйкес тұрғын үйге немесе емделуге біржолғы зейнетақы төлемдерін (БЗТ) пайдаланған кезде жеке табыс салығын (ЖТС) төлеусалымшының таңдауына қалдырылады: БЗТ алған кезде бірден немесе кесте бойынша зейнетақы төлемдеріне дейін кейінге қалдыру тәсілі. Сонымен қатар, 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап әлеуметтік осал топқа жататын тұлғалардың БЗТ түріндегі салық салынатын табысына стандартты салық шегерімдері (882 АЕК шегінде) қолданылады. Бұл осы санатқа жататын алушылар БЗТ алған күннен бастап үш жыл ішінде ЖТС қайта есептеу мен өтеуді қолдану үшін БЖЗҚ-ға тиісті өтінішпен және растайтын құжаттармен жүгіне алатынын білдіреді. Алайда, БЗТ-ны 2021-2022 жылдары алған адамдар әртүрлі себептермен бұл мүмкіндікті пайдалана алмады. 2025 жылғы 15 шілдедеқолданыстағы Салық кодексіне өзгерістер мен толықтырулардың қабылдануына байланысты жеке тұлғалардың осындай өтініштері үшін белгіленген талап қою мерзімі 3 жылдан 5 жылға дейін ұлғайтылды.

Салық салынатын кірісті қайта есептеп, ЖТС қайтаруғақұқығы бар жеке тұлғалардың тізбесі қолданыстағы Салық кодексінде айқындалған. Бұл бірінші, екінші немесе үшінші топтағы мүгедектер, мүгедек балалардың ата-аналарының немесе қамқоршыларының бірі, бала асырап алушылардың бірі, жетім балалардың асырап алушы ата-аналары, соғыс ардагерлері және басқа санаттар. Мұндай азаматтардың толық тізбесі ҚР Салық кодексінің 346-бабы 2) және 3) тармақтарында көрсетілген.

БЗТ бойынша салық салынатын табысты айқындау кезінде стандартты салық шегерімдері қолданылмаған зейнетақы төлемдерін алушылар, оларды қолдану құқығы болған жағдайда, шұғыл түрде – 2025 жылғы 31 желтоқсанға дейін (қоса алғанда) – БЖЗҚ-ның жақын жердегі филиалына кірістердіқайта есептеу және ЖТС өтеу үшін стандартты салық шегерімдерін қолдануға өтінішпен және растайтын құжаттармен(«Мүгедектігі бар адамдардың орталықтандырылған деректер банкі» ААЖ-да алушының мүгедектігін растайтын мәліметтер болған жағдайда, тиісті растаушы құжаттар ұсыну талап етілмейді) шұғыл түрде жүгінуі қажет.

Стандартты салық шегерімі қолданылғаннан кейін ЖТС алушының жеке зейнетақы шотына, егер ол ұсталған болса, қайтарылады. Егер кейінге қалдырылған ЖТС таңдалса, онда 2026 жылғы 1 қаңтардан кейін ай сайынғы зейнетақы төлемдерін алған кезде оны төлеу жөніндегі міндеттемелер жойылады.

ЖТС қайтару бойынша белгілі бір санаттағы жеке тұлғалардың өтініштері үшін талап қою мерзімін ұзарту 2025 жылғы 31 желтоқсанына (қоса алғанда) дейін қолданыста болады. Өйткені 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстан Республикасының жаңа Салық кодексі күшіне енеді және талап қою ескіру мерзімі қайтадан 3 жылды құрайды.  

Сондықтан 2021-2022 жылдары БЗТ пайдаланған және стандартты салық шегерімдерін қолдануға құқығы бар барлық азаматтарға осы құқықты кейінге қалдырмауға және уақытында пайдалануға кеңес береміз!

Сұрақтар туындаған жағдайда байланыс орталығынахабарласуға болады: 1418 (Қазақстан бойынша тегін), 8 (727) 356 10 60 (қалааралық және халықаралық қоңыраулар).

Естеріңізге сала кетейік, қолданыстағы салық заңнамасына сәйкес тұрғын үй жағдайларын жақсартуға немесе емделуге ақы төлеуге біржолғы зейнетақы төлемдерін (БЗТ) пайдаланған кезде жеке табыс салығын (ЖТС) салымшының таңдауы бойынша төлеуге болады: БЗТ алған кезде немесе кесте бойынша зейнетақы төлемдеріне дейін кейінге қалдырумен. 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап әлеуметтік осал санаттарға жататын тұлғалар БЗТ түріндегі табысқа стандартты салық шегерімдерін қолдануға құқылы.

Бұл ретте БЖЗҚ—дан БЗТ түріндегі салық салынатын табыс сомасы мынадай тәртіппен айқындалады:

БЗТ түріндегі табыс сомасынан Салық кодексінің тиісті баптарында көрсетілген салық шегерімдерінің сомасы алынады. Қорытынды қалдық салық салынатын табыс болып есептеледі.

 Мысалы, егер салымшының 2021 жылы алған БЗТ түріндегі табысы 5 000 000,00 теңгені құраса, салық міндеттемелері 500 000,00 теңгені құрайды (5 000 000,00* 10%), содан кейін 2021 жылы 882 АЕК мөлшерінде 2 572 794,00 теңге (882*2 917,00теңге) сомасында стандартты салық шегерімдерін қолданған кезде міндеттемелерді азайту бағытында салық түзетулері жүргізіледі.

Осылайша, салық міндеттемелерінің қалдығы (кейінге қалдырылған ЖТС) 242 720,60 теңгені құрайды, ол былайша есептелген:

((5 000 000,00 — 2 572 794,00)*10%).

Егер Сіз БЖЗҚ-дан зейнетақы төлемдерін алушы болсаңыз және кейінге қалдырылған ЖТС сомасы толығымен немесе ішінара ұсталып, бюджетке аударылған болса, салықты қайтару үшін БЖЗҚ-ға берілген құжаттар негізінде 882 АЕК шегінде берешек қалдығын түзете отырып, ЖТС өтеледі және төленеді.

Жаңа Салық кодексінің күшіне енуіне байланысты 2026 жылғы 1 қаңтардағы қалған салық міндеттемелері 2026 жылғы қаңтарда жойылады.

01.01.2026ж. бастап Қазақстан Республикасының 2025 жылғы 18 шілдедегі № 214-VIII ҚРЗ Салық кодексі қолданысқа енгізілді. Ол БЖЗҚ—дан берілетін зейнетақы төлемдері, Қазақстан Республикасының резидент-жеке тұлғаларының біржолғы зейнетақы төлемдері түріндегі табыстан ЖТС ұстап қалуды тоқтатуды көздейді.

01.01.2026ж. жағдай бойынша БЖЗҚ салымшыларында (алушыларында) бар БЗТ-дан кейінге қалдырылған ЖТС бойынша барлық салық міндеттемелері жойылады.

01.01.2026ж. бастап қолданысқа енгізілетін жаңа Салық кодексінің ережелерінде ЖТС зейнетақы төлемдерінің барлық түрлерінен ұсталмайтындығы көзделген. Бұл өзгерістің алушы Қазақстан Республикасының резиденті болып табылмайтынжағдайларға қатысы жоқ. ЖТС, сондай-ақ БЗТ-дан да ұсталмайды. Яғни, Қазақстан Республикасының резиденттері болып есептелетін жеке тұлғаларға БЖЗҚ-дан төленетінзейнетақы төлемдеріне, біржолғы зейнетақы төлемдеріне ЖТС салынбайтын болады.

Жаңа Салық кодексінің ережелерінде бұрын ұсталған ЖТС-ты қайтару көзделмеген, осыған байланысты салымшы ЖТС-ты біржолғы төлеммен бірақ төлеген жағдайда — ол қайтарылмайды.

 Қолданыстағы Салық кодексіне сәйкес стандартты шегерімдер осы салық шегерімдерін қолдану үшін негіз туындаған, барнемесе болған күнтізбелік жылы қолданылады.

БЖЗҚ-ның 2022 және 2023 жылдары жүзеге асырылған БЗТ-ға стандартты салық шегерімдерін қолдануға құқығы жоқ, себебі БЗТ түріндегі табысты алған кезіңізде Сіз мүгедектігі бар адамсанатында болған жоқсыз.

ЕНПФ напоминает об изменениях в налоговом законодательстве

Актуальные вопросы

Как известно, при использовании единовременных пенсионных выплат (ЕПВ) на жилье или лечение согласно действующему налоговому законодательству оплатить индивидуальный подоходный налог (ИПН) можно на выбор вкладчика: сразу при получении ЕПВ или с отсрочкой до пенсионных выплат по графику. В тоже время с 1 января 2024 года лица, относящиеся к социально уязвимым категориям, имеют право на стандартные налоговые вычеты (в пределах 882 МРП) с доходов в виде ЕПВ. В этом случае получатели, относящиеся к социально уязвимым группам, могут обратиться с соответствующим заявлением и подтверждающими документами в ЕНПФ для перерасчета и возврата, удержанного ИПН. Ранее срок подачи таких документов ранее составлял три года и есть те, кто изъял ЕПВ в 2021-2022 годах и по разным причинам сделать это не успели. 15 июля 2025 г.  в действующий Налоговый кодекс были внесены изменения и дополнения, которые продлили срок давности, установленный для обращений физических лиц определенных категорий по возврату ИПН, с 3 до 5 лет.

         Перечень физических лиц, имеющих право на перерасчет налогооблагаемого дохода и ИПН, определен действующим Налоговым кодексом Республики Казахстан. Это лица с инвалидностью первой, второй или третьей групп, один из родителей или опекунов детей с инвалидностью, один из усыновителей (удочерителей), приемных родителей детей-сирот, ветераны боевых событий и другие категории. Полный перечень лиц указан в пунктах 2) и 3) статьи 346 Налогового кодекса РК.  

Получателям пенсионных выплат, которым при определении облагаемого дохода по ЕПВ стандартные налоговые вычеты, при наличии права на их применение, не были применены, необходимо срочно – до 31 декабря 2025 года (включительно) — обратиться в ближайший филиал ЕНПФ с заявлением и подтверждающими документами (в случае наличия в ЦБДИ сведений, подтверждающих наличие у получателя установленной инвалидности предоставление соответствующих подтверждающих документов не требуется) на применение стандартных налоговых вычетов для перерасчета доходов и возмещения ИПН.

          После применения стандартного налогового вычета ИПН будет возвращен на индивидуальный пенсионный счет получателя в случае, если он был удержан. Если был выбран отложенный ИПН, то после 1 января 2026 года будут аннулированы обязательства по его уплате при получении ежемесячных пенсионных выплат.​

          Продление срока давности для обращений физических лиц определенных категорий по возврату ИПН будет действовать по 31 декабря 2025г. включительно, поскольку с 1 января 2026г. вступает в силу новый Налоговый кодекс Республики Казахстан и срок исковой давности снова составит 3 года.  

Поэтому всем, кто получил ЕПВ в 2021-2022гг. и имеет право на применение стандартных налоговых вычетов, рекомендуем не откладывать и воспользоваться этим правом вовремя!

​При возникновении вопросов можно обратиться в Call-центр: 1418 (бесплатно по Казахстану), 8 (727) 356 10 60(междугородние и международные звонки).

     Напомним, что согласно действующему налоговому законодательству, при использовании единовременных пенсионных выплат (ЕПВ) на улучшение жилищных условий или оплату лечения, оплатить индивидуальный подоходный налог (ИПН) можно на выбор вкладчика: сразу при получении ЕПВ или с отсрочкой до пенсионных выплат по графику. С 1 января 2024 года лица, относящиеся к социально уязвимым категориям, имеют право на применение стандартных налоговых вычетов к доходу в виде ЕПВ.

При этом сумма облагаемого дохода в виде ЕПВ из ЕНПФ определяется в следующем порядке:

От суммы дохода в виде ЕПВ отнимается сумма налоговых вычетов, указанных в соответствующих статьях Налогового кодекса. Итоговый остаток и является облагаемым доходом.

Например,  если доход вкладчика в виде ЕПВ в 2021 году составил 5 000 000,00 тенге с налоговыми обязательствами 500 000,00 тенге (5 000 000,00* 10%), то при применении стандартных налоговых вычетов в размере 882 МРП за 2021 год в сумме 2 572 794,00 тенге (882*2 917,00 тенге) производитсякорректировка налоговых обязательств в сторону уменьшения.

Таким образом, остаток налоговых обязательств (отложенный ИПН) составит 242 720,60 тенге, который рассчитан следующим образом:

((5 000 000,00 — 2 572 794,00)*10%).

Если Вы являетесь уже получателем пенсионных выплат из ЕНПФ и сумма отложенного ИПН была уже полностью или частично удержана и перечислена в бюджет, на основании поданных в ЕНПФ документов для возврата налога будет произведено возмещение и выплата возмещенного ИПН с корректировкой остатка задолженности в пределах 882 МРП.

Оставшиеся налоговые обязательства на 1 января 2026 года в связи с вступлением в силу нового Налогового кодекса будут аннулированы в январе 2026 года.

         С 01.01.2026г. вводится в действие Налоговый кодекс Республики Казахстан № 214-VIII ЗРК от 18 июля 2025 года, предусматривающий освобождение от удержания ИПН с дохода в виде пенсионных выплат из ЕНПФ, единовременных пенсионных выплат физических лиц – резидентов Республики Казахстан.

Все налоговые обязательства по отложенному ИПН с ЕПВ, имеющиеся у вкладчиков (получателей) ЕНПФ по состоянию на 01.01.2026г., будут аннулированы.

          Положениями нового Налогового кодекса, вводимого с 01.01.2026 г., ИПН не будет удерживаться со всех видов пенсионных выплат за исключением случаев, если получатель является нерезидентом Республики Казахстан, а также не будет удерживаться с ЕПВ. То есть, пенсионные выплаты из ЕНПФ, единовременные пенсионные выплаты физическим лицам, являющимися резидентами Республики Казахстан, не будут облагаться ИПН.

          Положениями нового Налогового кодекса возврат ранее удержанного ИПН не предусмотрен, в связи с чем в случае уплаты вкладчиком ИПН единовременно — он возвращаться не будет.

Согласно действующему Налоговому кодексу стандартные вычеты применяются в том календарном году, в котором возникло, имеется или имелось основание для применения данных налоговых вычетов.

К ЕПВ осуществленным в 2022г. и 2023г. ЕНПФ не вправе применить стандартные налоговые вычеты в связи с тем, что на момент получения дохода в виде ЕПВ Вы не являлись лицом с инвалидностью.

UAPF reminds about changes in tax legislation

Current issues

As is known, when using the lump-sum pension benefit payment (LSPBP) for housing or medical treatment, according to current tax legislation, the individual income tax (IIT) can be paid at the contributor’s discretion: immediately upon receipt of the IIT or deferred until the scheduled pension payments are made. At the same time, starting January 1, 2024, individuals belonging to socially vulnerable groups are entitled to standard tax deductions (up to 882 minimum monthly calculation indices) on IIT income. In this case, beneficiaries belonging to socially vulnerable groups can submit a corresponding application and supporting documents to the UAPF for recalculation and refund of the IIT withheld. Previously, the deadline for submitting such documents was three years, and some individuals withdrew their IIT in 2021-2022 and, for various reasons, did not have time to do so. On July 15, 2025, amendments and additions were made to the current Tax Code, which extended the statute of limitations established for applications from individuals of certain categories for the return of personal income tax from 3 to 5 years.

The list of individuals eligible for recalculation of taxable incomeand personal income tax is defined by the current Tax Code of the Republic of Kazakhstan. These include individuals with disabilities of the first, second, or third groups, one of the parents or guardians of children with disabilities, one of the adoptive parents or foster parents of orphans, combat veterans, and other categories. The full list of individuals is provided in paragraphs 2) and 3) of Article 346 of the Tax Code of the Republic of Kazakhstan.

Pension beneficiaries who were not eligible for standard tax deductions when determining their taxable income under the LSPBP must urgently – by December 31, 2025 (inclusive) – contact their nearest UAPF branch office with an application and supporting documents (if the Central Bank of Kazakhstan has information confirming the beneficiary‘s established disability, the provision of relevant supporting documents is not required) to apply for standard tax deductions for income recalculation and individual income tax reimbursement.

After applying the standard tax deduction, the individual tax deduction will be returned to the beneficiary‘s individual pensionsavings account if it was withheld. If the deferred individual tax deduction was chosen, then after January 1, 2026, the obligation to pay it when receiving monthly pension benefits will be cancelled.

The extension of the statute of limitations for certain categories of individuals seeking individual income tax refunds will be in effect until December 31, 2025, inclusive, as the new Tax Code of the Republic of Kazakhstan will come into effect on January 1, 2026, and the statute of limitations will again be three years.

Therefore, everyone who received the LSPBP in 2021-2022 and is eligible for standard tax deductions is advised not to delay and take advantage of this right promptly!

If you have any questions, please contact the Call Center: 1418 (toll-free within Kazakhstan), 8 (727) 356 10 60 (long-distance and international calls).

As a reminder, according to current tax legislation, when using lump sum pension benefit payments (LSPBP) to improve housing conditions or pay for medical treatment, the individual income tax (IIT) can be paid at the contributor’s discretion: immediately upon receipt of the LSPBP or deferred until the pension payments are scheduled. Effective January 1, 2024, individuals in socially vulnerable categories are entitled to apply standard tax deductions to their LSPBP income.

The amount of taxable LSPBP income from the UAPF is determined as follows:

The amount of tax deductions specified in the relevant articles of the Tax Code is subtracted from the LSPBP income. The resulting balance is taxable income. For example, if a contributor’s income in the form of LSPBP in 2021 was 5,000,000.00 tenge with a tax liability of 500,000.00 tenge (5,000,000.00 * 10%), then applying standard tax deductions of 882 MCI for 2021 in the amount of 2,572,794.00 tenge (882 * 2,917.00 tenge) will result in a downward adjustment of the tax liability.

Therefore, the remaining tax liability (deferred IIT) will be 242,720.60 tenge, calculated as follows:

((5,000,000.00 — 2,572,794.00) * 10%).

If you are already receiving pension benefits from the UAPF and the deferred individual income tax amount has already been fully or partially withheld and transferred to the budget, a refund will be issued based on the tax refund documents submitted to the UAPF, and the refunded personal income tax will be paid, with the remaining debt adjusted to a maximum of 882 MCI.

Remaining tax liabilities as of January 1, 2026, will be cancelled in January 2026 due to the entry into force of the new Tax Code.

Effective January 1, 2026, Tax Code of the Republic of Kazakhstan No. 214-VIII ZRK, dated July 18, 2025, will come into effect. It provides for an exemption from withholding individual income tax on income in the form of pension benefits from the UAPF and lump-sum pension benefit payments for individuals resident in the Republic of Kazakhstan.

All tax liabilities for deferred personal income tax from the LSPBP held by UAPF contributors (recipients) as of January 1, 2026, will be cancelled.

6) For which categories of individuals is the personal income tax exemption abolished starting in 2026, and for which types of pension payments? Is it possible to refund previously withheld personal income tax from the LSPBP if I am not eligible for a benefit?

Under the provisions of the new Tax Code, effective January 1, 2026, the individual income tax will not be withheld from all types of pension benefits, except in cases where the beneficiary is a non-resident of the Republic of Kazakhstan, and will also not be withheld from the LSPBP. This means that pension benefits from the UAPF and lump-sum pension benefit payments to individuals who are residents of the Republic of Kazakhstan will not be subject to the individual income tax.

The provisions of the new Tax Code do not provide for the refund of previously withheld individual income tax, therefore, if the contributor pays the individual income tax in a lump sum, it will not be refunded.

According to the current Tax Code, standard deductions are applied in the calendar year in which the basis for applying these tax deductions arose, exists, or existed.

UAPF is not entitled to apply standard tax deductions to LSPBPs made in 2022 and 2023 because you were not considered disabled at the time you received LSPBP income.