Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес – халыққа ортақ іс

Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев Қазақстан халқына
арнаған «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаhандық
бәсекеге қабілеттілік» деп аталған Жолдауында
Қазақстанның мемлекеттілігін нығайту жолындағы
стратегиялық маңызды мәселелерді айқындап,
қоғам мен мемлекетті түбегейлі қайта өзгертуге,
жаңғыртуға бағытталған бес негізгі басымдылықты
белгілеп берді.
Президенттің жолдауында белгіленген бес
негізгі басымдылық еліміздің дамуының барлық
салаларын қамтиды, соның ішінде заңның үстемдігін
қамтамасыз етуге арналған.
Бұл құжатта маңыздылығы жөнінен айрықша
көтерілген мәселе сыбайлас жемқорлықпен күреске
қатысты.
Жасыратыны жоқ, сыбайлас жемқорлықпен
күрес бүгінде елімізде мемлекеттік маңызы бар
түйткілді мәселеге айналды, себебі мұндай әрекеттің
мемлекеттік қызметкерлер тарапынан көрініс табуы
мемлекеттің дамуына кедергі келтіріп қана қоймай,
қоғамда өкіметке, билікке деген сенімсіздік тудырады.
Өкінішке орай, жең ұшынан жалғасын табатын, көз
қысты бармақ басты әлі де болса қалмай келеді. Бұл
дерт еліміздің дамуына, экономиканың өркендеп
өсуіне өрескел кедергі келтіретіні даусыз.
Мемлекеттік сатып алу, мемлекет қаржысын
талан-тараж етіп, ысырап қылу, жер учаскесін
заңсыз беру, дүние-мүлкін, ақша капиталын салық
декларациясынан, яғни мемлекеттен жасырып қалу
сияқты мемлекет қалтасына қауіп төндіретін жат
қылықтар әлі де орын алуда.
Қазіргі таңда мемлекет тарапынан жемқорлыққа
қарсы күрес мақсатында ауқымды жұмыстар
жүргізілуде. Қазақстан Кеңестер одағы кеңістігінде
алғаш рет «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы
күрес туралы» Заң қабылдады, бұл заң жобасы
арқылы жемқорлыққа қарсы күрестің негізгі
принциптерін анықтап, жемқорлыққа қатысты
құқық бұзушылықтардың және оған байланысты
жауапкершіліктің артылуының түрлері анықталды.
Елімізде 18 қараша 2015 жылы «Сыбайлас
жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» Заң
қабылдағаны да баршаға мәлім.
Жемқорлыққа қарсы күресте барлық адамдар заң
мен сот алдында тең. Жеке және заңды тұлғалардың
бұзылған құқықтар мен заңды мүдделерін
қалпына келтіру, сыбайлас жемқорлық пен құқық
бұзушылықтың зиянды зардаптарын жою, олардың
алдын-алу және барлық мемлекеттік органдар мен
лауазымды адамдар өз құзіреті шегінде күрес жүргізу,
жемқорлықпен күресу – жалпыға ортақ міндет.
Сыбайлас жемқорлыққа қатысты мәселе әрқашан
Елбасының назарында. Елбасымыз Қазақстан
халқына арнаған дәстүрлі Жолдауында: «Сыбайлас
жемқорлық қоғамға, мемлекеттің конституциялық
негізіне қауіп төндіреді, сондықтан онымен күрес
жүргізу – жалпы ұлттық міндет» деген болатын.
Мемлекеттің дамуына бармақ басты, бұрынғы
өткен ата-бабаларымыз да дөп басып: «Тура биде
туған жоқ, туғанды биде иман жоқ» деген. Олардың
әділдік пен турашылдықты ту еткендігін ғасыр
қайраткерлері Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би және
тағы да басқа біртуар билер мен шешендердің өмірі
дәлел болатындығын біз жақсы білеміз.
Сыбайлас жемқорлықпен пәрменді күресу үшін
халықтың құқықтық сауатсыздығын жоятын, құқықты
түсіндіру жұмысының деңгейі мен сапасын арттыру
керектігінің маңызы зор. Халық өздерінің құқықтарын,
өздеріне қарсы қандайда бір қайшы іс-әрекет
жасалған жағдайда, қандай бір құқыққа іс-қимыл
қолдану керектігінің нақты жолдарын толық білулері
керек. Конституциялық тәртіпті қорғау, сыбайлас
жемқорлықпен күрес аясында тиімді, бірыңғай
жалпы мемлекеттік саясат жүргізу, мемлекет пен
азаматтардың өмір сүруінің барлық салаларында
сыбайлас жемқорлық пен оның көріністері деңгейін
төмендету, қоғамның мемлекетке және оның
институттарына сенімін нығайту бүгінгі күндегі ең
басты мақсат болып табылады.
Сыбайлас жемқорлықпен күресу барлық Қазақстан
Республикасы азаматтарының азаматтық борышы
деп білу керек.
Т.БЕРДУКУЛОВ,
ҚР АШМ ВБжҚК, Кербұлақ ААИ-сының бас
маманы, вет-сан. инспекторы.